Κατ αρχας..Έχει υπολογιστεί ότι :
το 45-50% των καρκίνων μπορεί να προληφθεί εφαρμοζοντας μέτρα
υγιεινής διατροφής και διαβίωσης,
Διακοπή του καπνίσματος,
Ουτε σταγονα αλκοόλ και
καθολου ζάχαρη
Μεσογειακού τύπου διατροφή σε συνδυασμό με Περπατημα και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας
Εμβολιασμός έναντι ιών ηπατίτιδας B, των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV.
Ήδη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαθέτει 4 δισεκατομμύρια ευρώ για δράσεις για την πρόληψη, αντιμετώπιση και διαχείριση του καρκίνου.
Εξάλλου, ο συνολικός οικονομικός αντίκτυπος του καρκίνου στην Ευρώπη εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο.
Έτσι καθίσταται επιτακτική ανάγκη η ολιστική αντιμετώπιση του καρκίνου από την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση μέχρι τη βέλτιστη θεραπευτική αντιμετώπιση
Η ασθενοκεντρική προσέγγιση της νόσου θεωρείται ότι μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ασθενών
Η πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως είναι ο καρκίνος του πνεύμονα
Αποτελεί το 14% του συνόλου των διαγνώσεων καρκίνου.
Ο συχνότερος καρκίνος στη γυναίκα είναι ο καρκίνος του μαστού με90.000 θανάτους ετησίως στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μετά τον καρκίνο του πνεύμονα, ο συχνότερος καρκίνος στον άνδρα είναι ο καρκίνος του προστάτη
που αποτελεί και τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί την 3η αιτία θανάτου από καρκίνο και για τα δύο φύλα,
Αυξητικές τάσεις καταγράφονται εξάλλου στον καρκίνο του παγκρέατος, των χοληφόρων, της μήτρας και των ωοθηκών, του νεφρού και το μελάνωμα.
Μόνο το 30% των Ελληνίδων που κάνουν Τεστ Παπανικολάου υποβάλλονται σε έλεγχο,ενώ
το 40% των γυναικών ελέγχεται μαστογραφικά
Υπάρχει εν εξελίξει καμπάνια ενημέρωσης για την αναγκαιότητα του εμβολιασμού για τον ιό του HVP σε αγόρια και κορίτσια έως 18 ετών.
Σε εξέλιξη βρίσκεται, επίσης, εκτεταμένο πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου με ανίχνευση αιμοσφαιρίνης στα κόπρανα και υπολογίζεται ότι μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί 600.000 self test και έχουν προκύψει 1.500 βιοψίες.
Καρκίνος, νόσος των μεγαλύτερων ηλικιακά ατόμων
Ο καρκίνος αποδεδειγμένα είναι
νόσος της τρίτης ηλικίας
και κατά συνέπεια η επίπτωσή του θα αυξηθεί λόγω της δημογραφικής γήρανσης του πληθυσμού.
Αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου στο ηλικιακό φάσμα
μεταξύ 65 και 74 ετών και
τη δεύτερη αιτία θανάτου
μετά τα 75 χρόνια.
Το 52% όλων των καρκίνων στις γυναίκες και το 59% στους άνδρες αφορούν σε ηλικίες
άνω των 65 ετών,
ενώ το 80% των καρκίνων διαγιγνώσκεται σε άτομα άνω των 55 ετών!
Το 2018 περισσότερο από το 50% των ατόμων που είχαν καρκίνο ήταν 65 ετών και άνω
Το δυσοίωνο είναι ότι στην Ευρώπη, την πλέον γηράσκουσα ήπειρο, τα κρούσματα καρκίνου αναμένεται να αυξηθούν κατά 24% έως το 2035, καθιστώντας τον την κύρια αιτία θανάτου στην Ε.Ε.
Σήμερα ο καρκίνος αποτελεί
και στη χώρα μας κύρια αιτία θανάτου με ποσοστό 27% γενικά και 38% στις ηλικίες
άνω των 65 ετών,
αφήνοντας πίσω τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Σύμφωνα με μία πρόσφατη αμερικανική μελέτη, το 74% ανέφερε ότι η έγκαιρη διάγνωση είναι εφικτή και αποτελεσματική, αλλά
το 21% τη μπέρδεψε με την πρόληψη.
Η μαστογραφία είναι γνωστή ως εργαλείο έγκαιρης ανίχνευσης (84%), ενώ μόνο το 44% του δείγματος γνώριζε το PSA ως δείκτη καρκίνου του προστάτη.
Το 29% των ηλικιωμένων επιβεβαίωσε ότι η θεραπεία για τον καρκίνο είναι χειρότερη από την ίδια την ασθένεια και
το 34% προτίμησε να μην λάβει καμία θεραπεία σε περίπτωση εμφάνισης καρκίνου.
Το 2019 ο συνολικός αριθμός των περιπτώσεων καρκίνου στον κόσμο
άνω των 75 ετών ήταν 6.746.260.
Η συχνότητα εμφάνισης των ανδρών ήταν 3302,68, ενώ η επίπτωση των γυναικών ήταν 1821,66 ανά 100.000 άτομα, με αναλογία ανδρών: γυναικών 1,81.
Ο καρκίνος προκάλεσε 3.487.482 θανάτους, με θνησιμότητα με σχέση ανδρών προς γυναίκες, 1,72.
Η ανδρική κυριαρχία είναι μια ιδιαιτερότητα της επιβάρυνσης του καρκίνου σε ηλικίες 75 ετών και άνω.
Από το 1990 έως το 2019, η επίπτωση του καρκίνου παρουσίασε ανοδική τάση,
ενώ η θνησιμότητα που σχετίζεται με τον καρκίνο παρουσίασε πτωτική τάση.
Μεταξύ των 29 τύπων καρκίνου,
ο καρκίνος του δέρματος ήταν ο πιο συχνός στους άνδρες, με ποσοστό 33,51%, ακολουθούμενος από τον καρκίνο του προστάτη, τον καρκίνο του πνεύμονα και τον καρκίνο του παχέος εντέρου και του ορθού, με 13,21%, 11,45% και 9,31% αντίστοιχα.
Ο καρκίνος του δέρματος ήταν επίσης ο πιο συχνός στις γυναίκες με 33,71%, ακολουθούμενος από τον καρκίνο του παχέος εντέρου και του ορθού με 11,74%, ο καρκίνος του μαστού αντιπροσώπευε το 10,62% και ο καρκίνος του πνεύμονα το 8,46%.
Η επιβίωση των ηλικιωμένων καρκινοπαθών οφείλεται στην έγκαιρη διάγνωση και την αποτελεσματικότερη θεραπευτική αντιμετώπιση του αλλά κυρίως στη διακοπή του καπνίσματος σε μεγάλες ομάδες ατόμων του δυτικού κόσμου.
Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία συνεχής σταθερή αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου σε νεότερες ηλικίες.
Μια καναδική ανασκόπηση του 2020, αποκάλυψε ότι τα τελευταία 30 χρόνια παρατηρείται αύξηση της συχνότητας εμφάνισης 13 τύπων καρκίνου στους νεότερους ενήλικες (στην ηλικιακή ομάδα 20-49 ετών)
με τις περισσότερες περιπτώσεις να αφορούν σε περιστατικά καρκίνου παχέος εντέρου, μαστού, τραχήλου της μήτρας, νεφρών και παγκρέατος.
Η μεγαλύτερη επίπτωση καρκίνου σε νέα άτομα εντοπίζεται στον καρκίνο μαστού, πνευμόνων και του πεπτικού συστήματος, δηλαδή καρκίνο παχέος εντέρου, παγκρέατος, στομάχου και χοληφόρων, και του ουροποιητικού καθώς και της μήτρας και των ωοθηκών.
Τα αίτια αυτής της αύξησης είναι η παχυσαρκία, η έλλειψη σωματικής άσκησης, ο διαβήτης, το κάπνισμα, το αλκοόλ και η κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων και κόκκινου κρέατος .
Η επίπτωση της νόσου συνεχίζει και αυξάνει για μια σειρά από καρκίνους ιδίως σε γυναίκες μέσης ηλικίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η επίπτωση της νόσου είναι κατά 81% υψηλότερη σε γυναίκες ως 50 ετών σε σχέση με τους άνδρες της ίδιας ηλικιακής ομάδας, ενώ πλέον, ο καρκίνος είναι συχνότερος στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες και στην ηλικιακή ομάδα 50-64 ετών.
Τα ποσοστά πρώιμης εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου, δηλαδή σε ηλικίες μικρότερες των 50 ετών, έχουν σχεδόν διπλασιαστεί στις Ηνωμένες Πολιτείες από τις αρχές της δεκαετίας του ΄90 και παρόμοιες τάσεις έχουν παρατηρηθεί σε πολλές άλλες χώρες.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου φαίνεται πως αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου για τους άνδρες κάτω των 50 ετών και τον δεύτερο πιο θανατηφόρο καρκίνο για τις γυναίκες κάτω των 50 ετών.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου και ιδιαίτερα του ορθού σε νεότερες ηλικίες δεν έχει μόνο καταιγιστικό ρυθμό εξάπλωσης αλλά είναι και πιο επιθετικός από ό,τι στους ηλικιωμένους.
Επιβιώσαντες από καρκίνο
Το 2022, το 69% των επιζώντων έχουν ζήσει περισσότερα από 5 χρόνια από τη διάγνωσή τους.
Το 47% των επιζώντων έχουν ζήσει περισσότερα από 10 χρόνια από τη διάγνωσή τους.
και το 18% των επιζώντων έχουν ζήσει περισσότερα από 20 χρόνια από τη διάγνωσή τους.
Τα ποσοστά επιβίωσης ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο καρκίνου καθώς αυτά επηρεάζονται από τον τρόπο ανίχνευσης, το στάδιο της διάγνωσης και την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
Η επιβίωση μπορεί να εξαρτάται από τη γενικότερη υγεία του ατόμου, την παρουσία ή μη συννοσηροτήτων, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους ασθενείς, και άλλους παράγοντες που σχετίζονται με τον όγκο.
Παρά την πρόοδο στην έρευνα και την τεχνολογία, ορισμένοι τύποι καρκίνου παραμένει δύσκολο να διαγνωστούν έγκαιρα αλλά και να αντιμετωπιστούν ριζικά σε σύγκριση με άλλους τύπους καρκίνου.