ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ

 

Ας δούμε συγκριτικά τις βασικές φαρμακευτικές επιλογές για τη Πάρκινσον, τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματά τους ανάλογα με το στάδιο της νόσου και 

το προφίλ του ασθενούς.

Θεραπείες για Πάρκινσον 

Συνοπτική Σύγκριση

Φαρμακευτική Κατηγορία	Πλεονεκτήματα	Μειονεκτήματα	Συνήθης χρήση
Levodopa (Madopar, Sinemet)	- Το πιο αποτελεσματικό για τα κινητικά συμπτώματα (βραδυκινησία, τρόμος, δυσκαμψία) - Άμεση βελτίωση	- Κίνδυνος δυσκινησιών και on-off φαινομένων μετά από χρόνια χρήσης - Η δράση του μειώνεται με την πρόοδο της νόσου	Πιο συχνά μετά τα 60 ή σε σοβαρά συμπτώματα
Αγωνιστές ντοπαμίνης (Pramipexole, Ropinirole, Rotigotine patch)	- Μπορούν να καθυστερήσουν την ανάγκη για Levodopa - Λιγότερες δυσκινησίες στην αρχή	- Πιο ήπια δράση - Ψυχιατρικές παρενέργειες (παραισθήσεις, υπνηλία, εθιστικές συμπεριφορές) - Οίδημα, ναυτία	Χρήσιμοι σε νεότερους ασθενείς ή σε πρώιμο στάδιο
Αναστολείς MAO-B (Selegiline, Rasagiline, Safinamide)	- Ήπια βελτίωση συμπτωμάτων - Καλή ανεκτικότητα	- Όχι πολύ ισχυρό φάρμακο - Όχι κατάλληλο για σοβαρά συμπτώματα	Σε πρώιμο στάδιο ή ως συμπλήρωμα
Αναστολείς COMT (Entacapone, Opicapone)	- Παρατείνουν τη δράση της Levodopa - Βοηθούν στο "wearing off"	- Δεν έχουν δράση από μόνοι τους - Μπορεί να προκαλέσουν δυσκινησίες	Σε πιο προχωρημένα στάδια, μαζί με Levodopa
Αμανταδίνη	- Μπορεί να βοηθήσει σε δυσκινησίες - Κάποια ήπια βελτίωση συμπτωμάτων	- Ψευδαισθήσεις, πτώση πίεσης, κατακράτηση ούρων	Σε ειδικές περιπτώσεις, κυρίως για δυσκινησίες
Αντιχολινεργικά	- Μειώνουν τρόμο σε νέους ασθενείς	- Πολλές παρενέργειες: σύγχυση, ξηροστομία, δυσκοιλιότητα - Όχι για ηλικιωμένους	Σπάνια πλέον – μόνο σε νεότερους με κυρίαρχο τρόμο

Ανά Στάδιο της ΝόσουΠρώιμο στάδιο (ήπια συμπτώματα):

Επιλογή: 

MAO-B αναστολείς ή αγωνιστές ντοπαμίνης

Στόχος: 

Καθυστέρηση της Levodopa, αν γίνεται

Μεσαίο στάδιο (επηρεάζεται η λειτουργικότητα):

Επιλογή: Levodopa, ± COMT ή MAO-B

Αντιμετώπιση "wearing off" φαινομένων

 Προχωρημένο στάδιο (κινητικές διακυμάνσεις, δυσκινησίες):

Συνδυασμοί 

Levodopa + COMT + Αμανταδίνη

Ενδεχομένως σκέψη για χειρουργικές λύσεις (DBS)

Τι να λάβει κανείς υπόψη

Παράγοντας	Επίδραση στην επιλογή
Ηλικία	Νεότεροι → αποφυγή πρώιμης Levodopa Ηλικιωμένοι → Levodopa άμεσα
Βαρύτητα συμπτωμάτων	Αν είναι σοβαρά → Levodopa νωρίτερα
Νοητική κατάσταση	Αν υπάρχει γνωσιακή έκπτωση → αποφυγή αγωνιστών ντοπαμίνης
Παρενέργειες	Επιλογή φαρμάκου ανάλογα με την αντοχή και τις συνοδές παθήσεις
Ποιότητα ζωής	Αν επηρεάζεται έντονα, δεν καθυστερούμε Levodopa

Ενδεικτικό Πρωτόκολλο Έναρξης (παράδειγμα)

Κατάσταση	Φάρμακο
Άνδρας 65 ετών, δυσκαμψία & τρόμος που επηρεάζει καθημερινότητα	Madopar 62.5 mg x3 → σταδιακή αύξηση
Γυναίκα 55 ετών, ήπια συμπτώματα & ανησυχία για δυσκινησίες	Pramipexole χαμηλή δόση ± Rasagiline
Άνδρας 72 ετών, άνοια & Πάρκινσον	Madopar, αποφυγή αγωνιστών λόγω κινδύνου ψύχωσης