Η λιπάση είναι ένζυμο .Παίζει ουσιαστικό ρόλο στην διάσπαση, μεταφορά και επεξεργασία των λιπιδίων της διατροφής.
Η λιπάση μετατρέπει το λίπος σε λιπαρά οξέα και γλυκερόλη.
Η πηγή του ενζύμου είναι το πάγκρεας.
Η δραστικότητα της στο πάγκρεας είναι 100 φορές μεγαλύτερη από ότι σε άλλους ιστούς.
Ο προσδιορισμός της λιπάσης στον ορό, στο ασκιτικό και πλευριτικό υγρό χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τη διερεύνηση της παγκρεατίτιδας.
Σε οξεία παγκρεατίτιδα η λιπάση αρχίζει να αυξάνεται εντός 4-8 ωρών και οι τιμές κορυφώνονται γύρω στις 24 ώρες και ελαττώνονται στα φυσιολογικά επίπεδα μετά από 8 έως 16 ημέρες.
Οι αυξήσεις κυμαίνονται από 2 έως 50 φορές τα ανώτερα επίπεδα των φυσιολογικών τιμών.
Οι τιμές της λιπάσης ανεβαίνουν αργότερα και παραμένουν υψηλά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό,τι οι τιμές της αμυλάσης.
Η λιπάση είναι φυσιολογική στην απλή παρωτίτιδα, ενώ αντίθετα η αμυλάση είναι αυξημένη.
Στην παγκρεατίτιδα οι τιμές της αμυλάσης και λιπάσης είναι συμπληρωματικές γι αυτό και πρέπει να προσδιορίζονται ταυτόχρονα.
Λιπάση: Μπορεί να εκτιμήσει την σοβαρότητα της παγκρεατίτιδας;
Η αύξηση της λιπάσης του ορού δεν είναι ανάλογη προς τη σοβαρότητα της παγκρεατίτιδας.
Η λιπάση εμφανίζει υψηλότερη κλινική ευαισθησία και ειδικότητα από ό,τι η αμυλάση.
Η οξεία παγκρεατίτιδα μπορεί να παράγει ασκιτικό υγρό πλευριτικό υγρό ή και τα δύο. Μέχρι και το 50% των ατόμων με σοβαρή οξεία παγκρεατίτιδα αναπτύσσουν μία ψευδοκύστη.
Περίπου το 50% των ασθενών με οξεία παγκρεατίτιδα εμφανίζουν υψηλές τιμές τόσο αμυλάσης όσο και λιπάσης στο αίμα .
Οι φυσιολογικές τιμές της λιπάσης στο αίμα ορό είναι 7-60 IU/L.
Αύξηση των επιπέδων της λιπάσης έχουμε στις εξής καταστάσεις:
- Οξεία παγκρεατίτιδα
- Χρόνια παγκρεατίτιδα
- Απόφραξη παγκρεατικού πόρου
- Καρκίνος του παγκρέατος
- Οξεία χολοκυστίτιδα
- Διάτρηση πεπτικού έλκους
- Απόφραξη λεπτού εντέρου
- Περιτονίτιδα
- Εντερικό έμφρακτο
- Οξεία και χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
- Απόρριψη μεταμοσχευμένων οργάνων
- Διαβητική κετοξέωση
- Αλκοολισμός
- Ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία (ERCP)
- Σοβαρή αιμόλυση
- Φάρμακα (οπιούχα, ηπαρίνη, σεκρετίνη)
Σε ποιες καταστάσεις έχουμε μείωση των επιπέδων της λιπάσης;
Μείωση των επιπέδων της λιπάσης έχουμε στις εξής καταστάσεις:
- Συγγενής έλλειψη λιπάσης
- Βαριά μέταλλα
- Φάρμακα (κινίνη, EDTA) πηγη https://peptiko.gr/ayximeni-lipasi-aimatos-oroy/
.jpg)
