Ο καρκίνος του δέρματος είναι ο πλεον συχνός καρκίνος στον ανθρωπο.
Οι περισσότεροι τυποι μπορούν να προληφθούν ή να διαγνωστούν σε πρώιμο στάδιο και να θεραπευτούν πλήρως.
Αν αφεθούν χωρίς θεραπεία μπορούν να οδηγήσουν στο θάνατο όπως όλοι οι καρκίνοι.
Όλες οι ελιές οι όγκοι, οι κηλίδες και οι βλάβες στο δέρμα μας δεν είναι καρκίνοι.
Μόνον ο ειδικός μπορεί να κάνει τη σωστή διάγνωση.
Υπάρχουν καλοήθεις, προκαρκινικές και καρκινικές βλάβες στο δέρμα μας.
Οι κύριοι καρκίνοι είναι τρεις:
Το βασικοκυτταρικό επιθηλίωμα – BCE
Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα – SCC
Το κακόηθες μελάνωμα – MM
Καλύτερη πρόγνωση έχει το BCE και γι’ αυτό το λόγο το ονομαζουμε επιθηλίωμα και όχι καρκίνωμα
Τη δυσμενεστερη πρόγνωση έχει το MM.
Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα και το ακανθοκυτταρικό έχουν ως αιτία την μακροχρόνια έκθεση στην ηλιακή υπεριώδη ακτινοβολία.
Αναπτύσσονται τοπικά αλλά όχι μόνο, σε τμήματα του δέρματος εκτεθειμένα στον ήλιο πρόσωπο, ντεκολτέ, χέρια, ράχη, γάμπες.
Εμφανίζονται σε φαινομενικά υγιές δέρμα ή σε προϋπάρχουσες εκφυλίσεις του δέρματος που λέγονται προκαρκινικές βλάβες και έπρεπε ήδη να έχουν θεραπευθεί.
Το μελάνωμα είναι πλεον επιθετικός και κακός καρκίνος και μπορεί να δώσει μεταστάσεις σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα χωρίς να μας προειδοποιεί η κλινική του εικόνα.
Ενώ το ακανθοκυτταρικό, ανάλογα με την εντόπιση αργεί αρκετά χρόνια και δίνεται έτσι στον ασθενή ο χρόνος να το δει, να προβληματισθεί και να το θεραπεύσει.
Το βασικοκυτταρικό αναπτύσσεται τοπικά, βραδέως και το βλέπει ο ασθενής ώστε να ζητήσει την βοήθεια έγκαιρα, αλλά εάν παραμεληθεί κάνει διείσδυση βαθιά στους ιστούς με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να μετατραπεί σε ανεγχείρητο καρκίνο ανάλογα με τη θέση του.
Οι σπίλοι, κοινά γνωστοί ως ελιές, είναι τοπικές υπέρχρωμες βλάβες και δεν σημαίνουν κακοήθεια.
Εμφανίζονται ως μελάγχρωμες κηλίδες ή βλατίδες και αποτελούνται από ομάδες μελανοκυττάρων δηλαδή τα κύτταρα της επιδερμίδας που παράγουν τη μελανίνη.
Είναι συχνότεροι στη λευκή καυκάσια φυλή και σχεδόν όλοι οι άνθρωποι έχουν στο δέρμα τους.
Διακρίνονται σε 3 κύριες κατηγορίες:
- εκ γενετής ή επίκτητοι μελανοκυτταρικοί σπίλοι, που δεν εμφανίζουν εξέλιξη σε μελάνωμα
- οι δυσπλαστικοί άτυποι μελανοκυτταρικοί σπίλοι του Clark, δυνητικά πρόδρομες βλάβες του επιφανειακού μελανώματος
- μελάνωμα de novo, δηλαδή μελάνωμα που εμφανίζεται σε υγιές δέρμα.
Το μελάνωμα συνεπώς αναπτύσσεται σε προϋπάρχοντα σπίλο ή σε εξ’ αρχής υγιές δέρμα και σχετίζεται όχι μόνο με την έκθεση στον ήλιο, με περιβαλλοντολογικούς παράγοντες και με τοπικούς ερεθισμούς αλλά και με τα γονίδια και την ανοσολογική κατάσταση του ατόμου.
Έχει σημασία το οικογενειακό ιστορικό του ασθενούς και εάν υπάρχουν συγγενείς εξ’ αίματος με διαγνωσμένο κακόηθες μελάνωμα είναι απαραίτητος ο συχνός ολόσωμος προληπτικός έλεγχος με δερματοσκόπηση και χαρτογράφηση κάθε τρεις έως δώδεκα μήνες όποτε αφαιρούμε και κάνουμε βιοψία τους ύποπτους σπίλους.
Έχει αποδειχθεί ότι ενώ στο γενικό πληθυσμό η πιθανότητα ανάπτυξης μελανώματος είναι 0,8%, όταν συνυπάρχει οικογενειακό ιστορικό η πιθανότητα ανεβαίνει στο 18% και αν συνυπάρχει δυσπλαστικός σπίλος και 2 συγγενείς με ιστορικό μελανώματος η πιθανότητα ακουμπάει το 100%. Ένας δυσπλαστικός σπίλος διπλασιάζει τον κίνδυνο μελανώματος, δέκα δυσπλαστικοί σπίλοι δωδεκαπλασιάζουν την πιθανότητα αυτή.
Οι άνθρωποι λοιπόν που παρουσιάζουν σπίλους οφείλουν να εξετάζονται από ειδικό δερματολόγο και αν αυτοί οι σπίλοι διαγνωστούν δυσπλαστικοί, να παρακολουθούνται κάθε 6 με 12 μήνες, ενώ αν συνυπάρχει οικογενειακό ιστορικό μελανώματος κάθε 3 μήνες.
Πέρα από την κλινική εξέταση άλλοι δύο κανόνες είναι σημαντικοί:
Κάθε βλάβη του δέρματος που αλλάζει στο χρώμα, στο σχήμα, στο μέγεθος και στην υφή, πρέπει να αφαιρείται όπως επίσης να αφαιρούνται και βλάβες που δεν μπορούμε να παρακολουθήσουμε μόνοι μας με αυτοεξέταση δηλαδή στα γεννητικά όργανα, στη ράχη, στο τριχωτό της κεφαλής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου