ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑ..ΘΡΟΜΒΟΚΥΤΤΑΡΑ

 

 

Αιμοπετάλια (θρομβοκύτταρα);

Τα αιμοπετάλια είναι μικρά, άπυρηνα κύτταρα ή κυτταρικά θραύσματα που παράγονται στον μυελό των οστών και κυκλοφορούν στο αίμα 

 Συμμετέχουν στην αιμόσταση δημιουργώντας αρχικό θρόμβο όταν υπάρξει τραυματισμός αιμοφόρου αγγείου, αλληλεπιδρώντας και «κολλώντας» για να σταματήσει η αιμορραγία 

• Φυσιολογικές τιμές: 150.000–400.000 (ή 450.000) αιμοπετάλια/μL αίματος Βικιπαίδεια+5Onmed+5Iatropedia+5.

• Διάρκεια ζωής: Περίπου 7–10 ημέρες, μετά αποσύρονται φυσιολογικά 

Τι είναι η θρομβοπενία;

Η θρομβοπενία 

( θρομβοκυτταροπενία) είναι η κατάσταση κατά την οποία τα αιμοπετάλια μειώνονται κάτω από τα φυσιολογικά (~<150.000/μL)

Συμπτώματα & κίνδυνοι

• Μώλωπες, πετέχειες (ερυθρές-μωβ κηλίδες), ρινορραγίες, αιμορραγία ούλων, παρατεταμένη αιμορραγία τραυμάτων, βαριά έμμηνος ρύση, ακόμα και αιμορραγία σε ζωτικά όργανα όταν πέσει κάτω από 10.000–20.000/μL Onmed+3Onmed+3medbox.gr+3.

• Εγκυμοσύνες: θρομβοπενία παρουσιάζεται στο 8–10%, αλλά συνήθως ήπια Iatropedia+9Onmed+9medbox.gr+9.

Αίτια

• Μειωμένη παραγωγή:  λέμφωμα, λευχαιμία, χημειοθεραπεία, εγκυμοσύνη, ηπατική νόσος 

• Αυξημένη καταστροφή: σε αυτοάνοσα ( ITP), διαταραχές (TTP, HIT), μεγαλοσπληνία, φάρμακα .

• Σπληνική κατακράτηση: λόγω διεύρυνσης σπλήνας.

Θεραπεία

Εξαρτάται από τη σοβαρότητα και αιτία· από απλή παρακολούθηση έως φαρμακευτική αγωγή, μεταγγίσεις, ή σπληνεκτομή

Τι είναι η θρομβοφιλία;

Η θρομβοφιλία (hypercoagulability) είναι η τάση του αίματος να πήζει εύκολα, προκαλώντας παθολογικούς θρόμβους .

Είδη & κίνδυνοι

• Μπορεί να είναι κληρονομική  έλλειψη αντιθρομβίνης ή επίκτητη  σύνδρομο αντιφωσφολιπιδικών αντισωμάτων.

• Συχνά συνδέεται με εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (TVT) ή πνευμονική εμβολή .

Αντιμετώπιση

• Σε ασθενείς με υποτροπιάζουσα θρόμβωση, ίσως απαιτείται μακροχρόνια αντιπηκτική αγωγή .

Κατάσταση	Αριθμός αιμοπεταλίων	Κύρια επίπτωση
Θρομβοπενία	<150.000/μL	Κίνδυνος υπερβολικής αιμορραγίας
Φυσιολογική κατάσταση	150–450.000/μL	Ισορροπία, φυσιολογική πήξη
Θρομβοκυττάρωση	>450.000/μL	Κίνδυνος παθολογικών θρόμβων
Θρομβοφιλία	Ιδιοπαθής σύσταση	Προδιάθεση για θρόμβωση

Συμπέρασμα

• Αιμοπετάλια: απαραίτητα για την αιμόσταση και πήξη.

• Θρομβοπενία: χαμηλός αριθμός → υπερβολική αιμορραγία.

• Θρομβοφιλία: προδιάθεση για πάρα πολλή πήξη → θρόμβωση.

ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ - ΟΥΡΙΚΟ ΟΞΥ...ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΟΡΓΗΣ

 

Η σχέση μεταξύ ουρικού οξέος (UA) και Πάρκινσον (ΝΠ) είναι ενδιαφέρουσα, καθώς φαίνεται ότι το UA λειτουργεί ως αντιοξειδωτικό στον οργανισμό και μπορεί να παρέχει νευροπροστατευτική δράση.

Κλινικές & επιδημιολογικές αποδείξεις

• Χαμηλά επίπεδα UA σε ασθενείς με Πάρκινσον: Ασθενείς με ΝΠ έχουν χαμηλότερα επίπεδα ουρικού οξέος σε σχέση με υγιή άτομα, και αυτά μειώνονται όσο περισσότερα χρόνια έχει διαγνωστεί η νόσος Lippincott+3PubMed+3Reddit+3.

• Προστατευτική συσχέτιση: Μελέτες έδειξαν ότι υψηλότερα επίπεδα UA σχετίζονται με 16–29% μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης ΝΠ (hazard ratio ≈0.71–0.84) και ότι υπάρχει δοσοεξαρτώμενη σχέση .

• Φύλο & ηλικιακή διαφορά: Το προστατευτικό όφελος διαπιστώθηκε κυρίως στους άνδρες, ειδικά κάτω των 60–65 ετών, ενώ στις γυναίκες ήταν λιγότερο ξεκάθαρο .

Μηχανισμοί δράσης

• Αντιοξειδωτική δράση: Το UA εξουδετερώνει ελεύθερες ρίζες (reactive oxygen/nitrogen species), μειώνοντας το οξειδωτικό stress που ευθύνεται για τη φθορά των ντοπαμινεργικών κυττάρων Reddit+2PubMed+2PubMed+2.

• Βιοδείκτης & εξάντληση UA: Τα μειωμένα επίπεδα UA μπορεί να οφείλονται και στην αυξημένη κατανάλωσή του από τον οργανισμό λόγω φλεγμονής και οξειδωτικού στρες, όχι μόνο ως προκαλούμενο από τη νόσο .

• Γενετικές επιρροές: Πολυμορφισμοί σε γονίδια διαχείρισης του UA επηρεάζουν και την ευαλωτότητα στη ΝΠ .

Επίδραση στην εξέλιξη της νόσου

• Επιβράδυνση πορείας: Ασθενείς με υψηλότερα επίπεδα UA εμφάνουν πιο αργή επιδείνωση των κινητικών συμπτωμάτων και πρωτεϊνικής απώλειας του ντοπαμινεργικού συστήματος Reddit+3Lippincott+3PubMed+3.

• Βιοδείκτης προόδου: Σε γενετικούς υποτύπους ΝΠ (π.χ. GBA1 mutation carriers), τα επίπεδα UA δείχνουν διαχρονική πτώση συμβατή με την πρόοδο της νόσου sciencedirect.com.

Θεραπείες με ανοσολογικούς/μεταβολικούς στόχους

• Inosine: Σε κλινικές δοκιμές φάσης II/III χορηγείται για να ανεβάσει τα επίπεδα UA σε ασθενείς με πρωιμότερη ΝΠ, με πρώτα ενθαρρυντικά αποτελέσματα αλλά και με παρενέργειες όπως πέτρες στα νεφρά .

Πιθανό δίπολο: προστασία vs υπερβολή

• Αρνητικά της υπερ-ουριχαιμίας: Υπερβολικό UA οδηγεί σε ουρική αρθρίτιδα (gout) και αυξημένη φλεγμονή. Ορισμένες μελέτες δείχνουν μειωμένο κίνδυνο Πάρκινσον σε ασθενείς με ουρική νόσο, άλλες αντίθετα αυξημένο—ενδεχομένως λόγω συνοδών μεταβολικών παθήσεων .

• Ισορροπία ευεργετικού εύρους: Μια ανασκόπηση (UK Biobank) προτείνει ότι υπάρχει "sweet spot" επίπεδο UA (~6–6,6 mg/dL), όπου είναι χαμηλός ο κίνδυνος Πάρκινσον ενώ αποφεύγεται η νευροτοξικότητα ή άλλες παρενέργειες .

Συμπέρασμα

Υπάρχει ισχυρή επιστημονική συσχέτιση μεταξύ υψηλότερων επιπέδων ουρικού οξέος και μειωμένου κινδύνου εμφάνισης και εξέλιξης της Πάρκινσον, κυρίως στους άνδρες. 

Ο βασικός μηχανισμός είναι αντιοξειδωτικός. 

Ωστόσο, η αύξηση πρέπει να γίνεται με προσοχή—για να αποφευχθούν επιπλοκές όπως ουρική αρθρίτιδα ή νεφρολιθίαση. 

Οι θεραπείες με inosine αποτελούν ένα πεδίο υπό διερεύνηση, με φάση III δοκιμές σε εξέλιξη.

Η inosine είναι ένα νουκλεοσίδιο που στον οργανισμό μετατρέπεται σε ουρικό οξύ (urate), με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και πιθανή νευροπροστατευτική επίδραση 

PMC+5jns-journal.com+5michaeljfox.org+5.

Κλινικές μελέτες & ευρήματα

1. SURE‑PD (Φάση II, τυχαιοποιημένη)

• 75 ασθενείς με πρώιμη ΝΠ έλαβαν inosine ή placebo για έως 24 μήνες.

• Το inosine αύξησε με ασφάλεια τα επίπεδα ουρικού στο αίμα (~+2,3 έως +3,0 mg/dL) και στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό, με χαμηλά ποσοστά σοβαρών παρενεργειών (χωρίς ουρική αρθρίτιδα, μόνο 3 περιστατικά λιθίασης)

•  PMC+3PMC+3Wiley Online Library+3.

• Υπήρξε ένδειξη ότι η επιδείνωση των συμπτωμάτων ήταν πιθανόν επιβραδυνόμενη, αλλά χωρίς σαφή απόδειξη για ουσιαστική αλλαγή στην κλινική πορεία .

2. SURE‑PD3 (Φάση III)

• Μεταγενέστερη μεγάλη μελέτη, με στόχο την επιβεβαίωση της κλινικής αποτελεσματικότητας.

• Παρά την επιτυχή αύξηση του ουρικού (~+2 mg/dL) και καλύτερη ασφάλεια (λιγότερες σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες), η πορεία της νόσου (MDS‑UPDRS) δε βελτιώθηκε σημαντικά συγκριτικά με placebo PMC+4vivo.library.tamu.edu+4michaeljfox.org+4.

• Η δοκιμή διακόπηκε πρόωρα από την DSMB λόγω μη συντρητικής αποτελεσματικότητας, χωρίς όμως ανησυχίες ασφαλείας .

Οφέλη & πρόκληση

Πλεονεκτήματα:

• Ασφαλής αύξηση ουρικού στο αίμα και ΝΣΥ, με ελάχιστα σοβαρές παρενέργειες – κυρίως πέτρες στα νεφρά .

Προκλήσεις / Περιορισμοί:

• Δεν αποδείχθηκε ότι επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου σε μεγάλο ποσοστό ασθενών.

• Υπάρχει κίνδυνος υπερ-ουριχαιμίας: πέτρες στα νεφρά, ουρική αρθρίτιδα, καρδιαγγειακές επιπλοκές.

Συμπέρασμα

Η inosine αποδείχθηκε ασφαλής και αποτελεσματική στην αύξηση ουρικού οξέος, και ήταν ελπιδοφόρος σε φάση II μελέτες. Ωστόσο, στη φάση III δεν επιβεβαίωσε όφελος στην επιβράδυνση της προόδου της νόσου, με αποτέλεσμα τη διακοπή του προγράμματος SURE‑PD3.

Επόμενα Bήματα

• Θα χρειαστούν νέες μελέτες με διαφορετικά πρωτόκολλα, θεραπευτικές συνδυαστικές προσεγγίσεις ή εξατομικευμένη δοσολογία.

• Η ερευνητική κοινότητα εξετάζει επίσης συνδυασμούς inosine με άλλα φάρμακα (π.χ. febuxostat + inosine), αλλά τα δεδομένα είναι αρχικά και σε μικρά δείγματα

ΚΑΧΕΞΙΑ..

 

Η καχεξία είναι κάτι βαθύτερο: 

ένας παθολογικός, καταβολικός μηχανισμός με αντικειμενικές διαφορές απ την απλή απώλεια βάρους.

Απώλεια βάρους λόγω έντονης άσκησης και λίγων θερμίδων

• Όταν περιορίζουμε τις θερμίδες (π.χ. κόβουμε τη ζάχαρη) και αυξάνουμε δραστικά την φυσική δραστηριότητα, δημιουργείται μεγάλο έλλειμμα ενέργειας. 

• Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους και μυϊκής μάζας – φαινομενικά παρόμοιο με την καχεξία 

• Αν δεν συνοδεύεται από αρκετή πρωτεΐνη και ανάπαυση, η μυϊκή απώλεια είναι δεδομένη.

Τι είναι όμως η καχεξία;

• Η καχεξία είναι πολυπαραγοντικό σύνδρομο: απώλεια μυϊκής μάζας (με ή χωρίς λίπος), αδυναμία, φλεγμονή και μεταβολικές αλλαγές 

• Δεν οφείλεται μόνο σε ενεργειακό έλλειμμα, αλλά και σε χρόνιες νόσους (καρκίνος, καρδιοπάθειες) και ανοσολογική-φλεγμονώδη αντίδραση (υψηλά IL‑6, TNF‑α) που διαταράσσουν τον μεταβολισμό .

• Ο μεταβολισμός κατευθύνεται στην καταβολή μυϊκών πρωτεϊνών παρά στην απλή καύση λίπους, και οι διατροφικές παρεμβάσεις ( υψηλή πρωτεΐνη) συχνά δεν αρκούν πλήρως .

Τι μπορεί να συμβαίνει 

1. Απλός ενεργειακός αποκλεισμός: Χάνετε βάρος . Μπορεί να ελαττώσετε λίπος και μυς – αλλά όχι καχεξία.

2. Έναρξη πρώιμης καχεξίας; Εάν υπάρχει υποκείμενη νόσος ( χρόνια λοίμωξη, φλεγμονή) ή φλεγμονώδης αντίδραση, μπορεί να αρχίσουν μεταβολικές αλλαγές που προσομοιάζουν καχεξία.

3. Συνδυασμός: Το έντονο περπάτημα ίσως να διεγείρει φλεγμονώδεις κυτοκίνες ( IL-6), που μαζί με το υποσιτισμό, ενισχύουν τη μυϊκή απώλεια .

Πώς να ξεχωρίσετε – αιχμή δράσης:

Ερώτηση	Καχεξία	Απλό πρόγραμμα άσκησης + δίαιτα
Έχετε διαγνωστεί με χρόνιες νόσους ή υψηλές φλεγμονώδεις τιμές;	✅ Συχνά	❌ Όχι
Χάνετε βάρος παρά την καλή πρωτεϊνική πρόσληψη;	✅ Ναι	❌ Συνήθως όχι
Έχετε κούραση, ανορεξία, αδυναμία;	✅ Ναι	❌ Όχι τόσο έντονη
Έχετε εργαστηριακές ενδείξεις φλεγμονής (π.χ. CRP, IL‑6);	✅ Συχνά	❌ Όχι

 

Προτεινόμενες ενέργειες

1. Επαρκής πρόσληψη πρωτεΐνης (~1.5 g/kg/ημέρα) και συχνά γεύματα με καλές θερμίδες 

2. Ισορροπημένο πρόγραμμα άσκησης: όχι συνεχείς μεγάλες ώρες πεζοπορίας

3. Ιατρική διερεύνηση: αιματολογικός έλεγχος (CRP, αλβουμίνη, φλεγμονώδεις δείκτες).

4. Παρακολούθηση σωματικού βάρους και μυϊκής μάζας – π.χ. DXA ή BIA αν χρειαστεί.

5. Αν υπάρχει καχεξία: απαιτείται πολυπαραγοντική παρέμβαση (διατροφική υποστήριξη, φάρμακα, άσκηση) 

 Συμπέρασμα

Η κατάσταση  πιθανόν αφορά έντονη απώλεια μυϊκής μάζας λόγω ενεργειακού ελλείμματος, όχι πλήρη καχεξία. 

ΚΑΡΚΙΝΟΣ...ΑΝΟΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ..ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ

 

Η εμφάνιση Πάρκινσον  μετά από επιτυχή ανοσοθεραπεία για μελάνωμα είναι μια ενδιαφέρουσα και σπάνια ιατρική περίπτωση. 

Για να καταλάβουμε τη σύνδεση, πρέπει να εξετάσουμε τις διάφορες πτυχές της ανοσοθεραπείας και 

της Πάρκινσον.

Σύνδεση ανοσοθεραπείας και Πάρκινσον:

1. Ανοσοθεραπεία και φλεγμονή:

   • Η ανοσοθεραπεία για τον καρκίνο, όπως η χορήγηση αναστολέων των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος 

   • (PD-1, PD-L1 αναστολείς), ενισχύει τη δράση του ανοσοποιητικού συστήματος κατά των καρκινικών κυττάρων.

   • Ωστόσο, η ενισχυμένη ανοσολογική απάντηση μπορεί να προκαλέσει φλεγμονώδεις αντιδράσεις στον οργανισμό, και σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει :

   • σε "διασταυρούμενη αντίδραση" ή επιδράσεις σε άλλους ιστούς, όπως στον εγκέφαλο.

2. Ανοσολογική αντίδραση στον εγκέφαλο:

• Η ανοσοθεραπεία μπορεί να προκαλέσει ανοσολογικές αντιδράσεις που επηρεάζουν το κεντρικό νευρικό σύστημα, και σε μερικούς ασθενείς, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα που μοιάζουν με εκφυλιστικές νευρολογικές καταστάσεις, όπως η Πάρκινσον.

• Μερικοί ερευνητές θεωρούν ότι η υπερδραστηριότητα του ανοσοποιητικού μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία των νευρώνων και να προκαλέσει εκφυλιστικά φαινόμενα.

1. Ανοσολογικός παράγοντας και αλυσίδα αντιδράσεων:

• Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να παίξει ρόλο στην ανάπτυξη νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως η Πάρκινσον. Η φλεγμονή και τα ανοσολογικά "ατυχήματα" μπορούν να οδηγήσουν σε επιδείνωση της λειτουργίας των νευρώνων που παράγουν ντοπαμίνη, η οποία είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη της  Πάρκινσον.

1. Πιθανές παρενέργειες ανοσοθεραπείας:

   • Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η ανοσοθεραπεία μπορεί να προκαλέσει παραπλήσια νευρολογικά συμπτώματα ή ακόμα και ψυχιατρικές παρενέργειες. 

   • Αν και δεν είναι συνήθως η αιτία, κάποια φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν προσωρινά ή μόνιμα νευρολογικά προβλήματα.

Συμπερασματικά:

Η σύνδεση μεταξύ ανοσοθεραπείας και εμφάνισης της  Πάρκινσον σε αυτή την περίπτωση πιθανώς σχετίζεται με ανοσολογικές αντιδράσεις που επηρεάζουν τον εγκέφαλο και τις νευρικές οδούς που σχετίζονται με την παραγωγή ντοπαμίνης. 

Αν και η συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι συνηθισμένη, η αναδρομή της ιστορίας του ασθενούς και η παρακολούθηση της εξέλιξης των συμπτωμάτων είναι κρίσιμη για την κατανόηση της σύνδεσης αυτής.

Είναι μια σπάνια αλλά δυνατή εκδήλωση, και μπορεί να απαιτεί εξειδικευμένη θεραπεία και παρακολούθηση.

ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ...ΔΙΑΤΡΟΦΗ

 

Η διατροφή ατόμου με Πάρκινσον μπορεί να επηρεάσει σημαντικά 

τόσο τα συμπτώματα 

όσο και την αποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής αγωγής 

(κυρίως της λεβοντόπα). 

Υπάρχουν συγκεκριμένες διατροφικές αρχές που βοηθούν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και 

στη διαχείριση της νόσου.

Η δίαιτα (ή διατροφη αγωγή) για άτομο με Πάρκινσον 

πρέπει να είναι εξατομικευμένη, καθώς εξαρτάται από:

• το στάδιο της νόσου,

• τα φάρμακα που λαμβάνει (κυρίως L-Dopa),

• τη φυσική δραστηριότητα,

• τις συνοδές παθήσεις  δυσκοιλιότητα, υπέρταση, διαβήτης

• και τις ιδιαίτερες ανάγκες του οργανισμού ( βάρος, απώλεια μυϊκής μάζας).

Βασικές αρχές διατροφής για πάρκινσονικό ασθενή:

 1. Ισορροπημένη και πλούσια σε θρεπτικά συστατικά διατροφή

• Βασισμένη σε Μεσογειακή διατροφή: φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ψάρι, ελαιόλαδο

• Αντιοξειδωτικά τρόφιμα: μούρα, σταφύλια, μπρόκολο, καρότα, πράσινο τσάι, για προστασία των νευρώνων.

 2. Πρωτεΐνη και φάρμακα (L-Dopa)

• Η πρωτεΐνη ανταγωνίζεται την απορρόφηση της L-Dopa στο έντερο και τον εγκέφαλο.

• Στρατηγική:

  • Περιορισμός της πρωτεΐνης στο πρωινό και μεσημεριανό.

  • Η κυρίως πρωτεϊνική τροφή να καταναλώνεται βράδυ, μετά τα φάρμακα.

  • Αποφυγή γαλακτοκομικών ή κρέατος κοντά στη λήψη του φαρμάκου (2 ώρες πριν / μετά).

 3. Καλή ενυδάτωση

• 1,5–2 λίτρα νερού την ημέρα.

• Βοηθά τη λειτουργία των εντέρων και την αποβολή φαρμάκων.

 4. Δυσκοιλιότητα

Συχνό πρόβλημα λόγω νευρολογικών διαταραχών και φαρμάκων.

• Πλούσια σε φυτικές ίνες τρόφιμα:  φρούτα, λαχανικά, δαμάσκηνα.

• Προβιοτικά (κεφίρ, γιαούρτι).

• Καθημερινή ήπια κίνηση (περπάτημα).

• Επαρκές νερό.

5. Αντιμετώπιση απώλειας βάρους ή μυϊκής μάζας

• Εάν παρατηρείται απώλεια βάρους λόγω δυσκαταποσίας ή μειωμένης όρεξης:

  • Μικρά, συχνά και πυκνά θερμιδικά γεύματα.

  • Μαλακές ή πολτοποιημένες τροφές, αν υπάρχει δυσκαταποσία.

  • Πρωτεϊνικά σκευάσματα  γιατρού/διαιτολόγου.

  • Εμπλουτισμός φαγητού με ελαιόλαδο, ταχίνι, ξηρούς καρπούς.

6. Συμπληρώματα – βιταμίνες

• Βιταμίνη D, B12, φολικό οξύ: συχνά χαμηλά σε ασθενείς, επηρεάζουν τον εγκέφαλο.

• Συνενζυμο Q10 και ω-3 λιπαρά οξέα: μελετώνται για ενίσχυση του νευρικού συστήματος.

• Όλα μόνο κατόπιν ιατρικής καθοδήγησης.

 7. Αποφυγή

• Υπερβολικού αλατιού (αν υπάρχει υπέρταση).

• Τροφών με  ζάχαρη (αν υπάρχει διαβήτης ή αυξημένος κίνδυνος).

• Τροφών πλούσιων σε κορεσμένα λίπη (τηγανητά, γλυκά, επεξεργασμένα τρόφιμα).

Τέλος:

Ο ρόλος του διαιτολόγου σε συνεργασία με τον νευρολόγο είναι σημαντικός για την προσαρμογή της δίαιτας, ιδίως όταν εμφανίζονται:

• κινητικές διακυμάνσεις (off/on),

• δυσκινησίες,

• προβλήματα μάσησης/κατάποσης.

 Ακολουθεί ένα γενικό ενδεικτικό ημερήσιο διαιτολόγιο για άτομο με  Πάρκινσον, με έμφαση:

• στη στήριξη της φαρμακευτικής αγωγής (κυρίως L-Dopa),

• στη διατήρηση βάρους και μυϊκής μάζας,

• στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας και

• στη νευροπροστασία με αντιοξειδωτικά και ωφέλιμα λιπαρά.

Ενδεικτικό Ημερήσιο Διαιτολόγιο Πάρκινσονικού Ασθενούς

⚠️ Το φάρμακο L-Dopa πρέπει να λαμβάνεται 30-60 λεπτά πριν το γεύμα ή 2 ώρες μετά από γεύμα με πρωτεΐνη.

ΠΡΩΙ (νωρίς – άδειο στομάχι)

• Λήψη L-Dopa (Sinemet, Madopar)

• 1 ποτήρι νερό

• Αναμονή 30–45 λεπτών

ΠΡΩΙΝΟ (χαμηλό σε πρωτεΐνη)

• 2 φρυγανιές ολικής ή 2 φέτες ψωμί πολύσπορο

• 1 κουταλιά ταχίνι ή μαρμελάδα χωρίς ζάχαρη

• 1 φρούτο εποχής (μήλο, μπανάνα, ακτινίδιο)

• 1 φλιτζάνι τσάι πράσινο ή χαμομήλι

Αποφεύγουμε γάλα, τυρί, γιαούρτι – έχουν πρωτεΐνη

ΔΕΚΑΤΙΑΝΟ

• 1 χούφτα ανάλατοι ξηροί καρποί (καρύδια/αμύγδαλα)

• 1 χυμός φυσικός ή 1 μπανάνα (για ενέργεια)

ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ (χαμηλό σε πρωτεΐνη)

• Ρύζι με λαχανικά ή μακαρόνια με σάλτσα λαχανικών

• Σαλάτα εποχής με ελαιόλαδο, λεμόνι, λιναρόσπορο

• 1 φέτα ψωμί ολικής

Αντί για κρέας, δίνουμε γεύμα φυτικό/αμυλούχο το μεσημέρι

ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟ (λίγο πριν την επόμενη δόση φαρμάκου)

• 1 φρουτοσαλάτα με μήλο, δαμάσκηνο, σταφίδα

• 1 φλιτζάνι ρόφημα (τσάι του βουνού ή μέντα)

ΒΡΑΔΙΝΟ (πρωτεϊνικό – μακριά από L-Dopa)

• 1 μερίδα ψάρι ή κοτόπουλο ή αυγό ή γιαούρτι 2%

• 1 μερίδα βραστά λαχανικά  κολοκυθάκι, μπρόκολο

• 1 φέτα ψωμί ή λίγες πατάτες/κους κους

• 1 κουταλάκι ωμό ελαιόλαδο

ΠΡΟ ΥΠΝΟΥ

• 1 μικρό ποτήρι κεφίρ ή 1 μπανάνα (ηρεμιστικά και αντικαταθλιπτικά τρόφιμα)

• Αν υπάρχει δυσκοιλιότητα: 2-3 δαμάσκηνα αποξηραμένα

Συμβουλές:

• ✅ 6-8 ποτήρια νερό/ημέρα

• ✅ Κίνηση, όσο είναι δυνατόν (καθιστή γυμναστική, βάδισμα)

• ✅ Προσθέστε κουρκουμά, λιναρόσπορο, ω3 

• ❌ Όχι πολύ αλάτι / τηγανητά / αναψυκτικά / λευκά αλεύρια