ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΣ

 

Σήμερα είναι πλέον τεκμηριωμένο 

ότι ο καρκίνος είναι μία γενετική ασθένεια 

Αρχίζει από αλλαγές ή μεταλλάξεις σε ένα κύτταρο του σώματος. 

Όλοι τις υφιστάμεθα , αλλά οι περισσότερες επιδιορθώνονται από τον ίδιο μας τον οργανισμό. 

Οσο τωρα μεγαλώνουμε, 

μετά από κάποια ηλικία, 

η ικανότητα επιδιόρθωσης υστερεί και ενίοτε οδηγεί σε καρκινογένεση.

Το γεγονός αυτό υποδηλώνει πως μοιραία, όσο γερνούν οι άνθρωποι και εξασθενεί ο οργανισμός τους, τόσο περισσότερο καθίστανται ευάλωτοι απέναντι στη νόσο. Επομένως τα περιστατικά καρκίνων δεν έχουν αυξηθεί αναλογικά κι ας υποστηρίζουν κάποιοι το αντίθετο. Αυτό που έχει αυξηθεί είναι το προσδοκιμο  ζωής.

Με βάση τις νεότερες γνώσεις για τον ρόλο των γονιδίων στην ανάπτυξή του, ο καρκίνος ταξινομείται σε τρία είδη:

Τον σποραδικό . 

Αφορά το 70% των περιπτώσεων και οφείλεται σε τυχαίους παράγοντες – εξωγενείς

Τον οικογενή . Αφορά τη συσσώρευση καρκίνων σε μια οικογένεια χωρίς προσδιορισμένο αίτιο. Ενδεχομένως σχετίζονται με το κοινό περιβάλλον ή τη διατροφή. Καλύπτουν το 20% των περιπτώσεων

Τον κληρονομικό . Οφείλεται σε συγκεκριμένα κληρονομούμενα γονίδια. Καλύπτει το 10% των περιπτώσεων

Ποιοι καρκίνοι είναι κληρονομικοί και ποιοι όχι

Τα όργανα με τα μεγαλύτερα ποσοστά κληρονομικού καρκίνου  είναι:  Οι ωοθήκες (το 20% )

 Ο μαστός Το παχύ έντερο

Ο καρκίνος του πνεύμονα  παρουσιάζει τα μικρότερα ποσοστά κληρονομικότητας, εφόσον οφείλεται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες με κυρίαρχο το κάπνισμα.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι στις ηλικίες άνω των εξήντα δεν θεωρούμε ότι υπάρχει κληρονομικότητα. 

Ο κληρονομικός καρκίνος εμφανίζεται από τα 30 έως τα 50 έτη (στα 42 κατά μέσο όρο), 

Αναφερόμενος στον καρκίνο του μαστού τόνισε πως είναι αυτός που εμφανίζεται, συγκριτικά με άλλες μορφές, στις νεαρότερες ηλικίες 

(30-40 έτη) και προσβάλλει στη συντριπτική πλειονότητα γυναίκες.

Επειδή προσελκύει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον του κοινού, των ερευνητών και, κατ’ επέκταση, την εντονότερη προσέλκυση χορηγικών και φαρμακευτικών κονδυλίων, έχει σημειωθεί τεράστια πρόοδος όσον αφορά τη διάγνωση και τη θεραπεία του. 

Στην Ελλάδα καταγράφονται 6-8 χιλιάδες κρούσματα καρκίνου του μαστού ετησίως.

Το γενεαλογικό δέντρο

Σε περίπτωση που υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου, υπάρχει δυνατότητα για όποιον το επιθυμεί να υποβληθεί σε γονιδιακό έλεγχο. 

Τα αποτελέσματά του θα τον βοηθήσουν να λάβει κρίσιμες αποφάσεις για την υγεία του και, όπου είναι εφικτό, να γίνουν στοχευμένες παρεμβάσεις, εάν είναι επιθυμητές. 

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Αντζελίνας Τζολί η οποία, ύστερα από ανάλογη εξέταση, προχώρησε σε αμφοτερόπλευρη προληπτική μαστεκτομή, αφαίρεση σαλπίγγων και ωοθηκών.

Ο γενετικός έλεγχος διενεργείται με βάση «συγκεκριμένες οδηγίες που έχουν εκδώσει έγκριτες διεθνείς ογκολογικές ενώσεις για τις περιπτώσεις που συνιστάται ή επιβάλλεται», 

Η κυριαρχούσα μέθοδος γονιδιακού ελέγχου σήμερα είναι με τη χρήση νέων τεχνολογιών ανάγνωσης DNA (next generation DNA sequencing). 

Η μέθοδος αυτή έχει τη δυνατότητα ταυτόχρονου ελέγχου πολλών γονιδίων. 

Ωστόσο, ο γονιδιακός έλεγχος δεν συνιστάται πριν από την ηλικία των 30 ετών.

Ο ρόλος του άγχους

Ο πρόεδρος της Αντικαρκινικής Εταιρείας Ευάγγ Φιλόπουλος 

ξεκαθάρισε ότι ο καρκίνος δεν προκαλείται από το άγχος.

Καμία μελέτη δεν έχει αναδείξει αυτή τη συσχέτιση, πλην μίας Δανέζικης που διενεργήθηκε πριν από τρία χρόνια, είπε. Και αυτή όμως ελέγχεται ως προς την ακρίβειά της, όσον αφορά δηλαδή το θέμα της μέτρησης του άγχους, που είναι μια κατάσταση καθαρά υποκειμενική και όχι επιστημονικά μετρήσιμη. 

Αυτό που ακούμε “πέθανε ο άνθρωπός μου κι έβγαλα καρκίνο” δεν ισχύει, εφόσον ο καρκίνος είναι μια διαδικασία που εξελίσσεται μέσα στην πάροδο πολλών χρόνων μέχρις ότου γίνει αντιληπτός.

ΠΗΓΗ – www.iatropedia.gr

ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ..ΠΟΙΑ ΩΡΑ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ

 Στο επιστημονικό περιοδικό Stroke, διαβαζουμε :

έχετε σχεδόν 80% περισσότερες πιθανότητες να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο 

μεταξύ 6 π.μ. και 12 μ.μ. 

παρά αργότερα μέσα στην ημέρα.

Υπήρξε αύξηση 49% στα εγκεφαλικά όλων των τύπων μεταξύ 6 π.μ. και 12 μ.μ. κάτι που αντιστοιχεί 79% αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού έναντι των υπολοίπων 18 ωρών της ημέρας αναφέρουν οι ερευνητές.

Αυτό σημαίνει ότι τα μισά εγκεφαλικά (49%) γίνονται μέσα σε αυτό το 6ωρο!

Οι ερευνητές λένε ότι αυτή η πρωινή περίσσεια εγκεφαλικών είναι ένα παράδειγμα 

κιρκαδιακής διακύμανσης. 

Μ αυτό εννοούν τις 

διαφορές στον κίνδυνο με βάση τον 24ωρο κύκλο του κιρκαδικού ρυθμού 

του σώματός μας.

Για τις ανάγκες της έρευνας, η ομάδα πραγματοποίησε μια μετα-ανάλυση επί 31 επιμέρους ερευνών με δεδομένα από 11.816 ασθενείς με εγκεφαλικό . 

Παρά τις αρκετά μεγάλες διαφορές μεταξύ των μελετών στο αναφερόμενο μέγεθος δείγματος (59 έως 1.075), τα αποτελέσματα (θανατηφόρα έναντι μη θανατηφόρων) 

και τους τύπους εγκεφαλικού που μελετήθηκαν 

(ισχαιμικό έναντι αιμορραγικού ), 

οι περισσότερες από τις μελέτες έδειξαν παρόμοιο ημερήσιο μοτίβο εμφάνισης εγκεφαλικού ”, 

λένε οι ερευνητές.

Από την άλλη, η ομάδα διαπίστωσε μείωση κατά 35% των εγκεφαλικών που συνέβησαν από τα μεσάνυχτα έως τις 6 το πρωί σε σύγκριση με τις άλλες 18 ώρες της ημέρας.

Ο κίνδυνος για τον πιο συνηθισμένο τύπο εγκεφαλικού είναι ακόμη μεγαλύτερος

Επειδή τα δεδομένα ήταν τόσο εκτεταμένα και ποικίλα, η ερευνητική ομάδα μπόρεσε να αναλύσει την ώρα της ημέρας που σχετίζεται με το εγκεφαλικό με διάφορους τρόπους. Σε περαιτέρω ανάλυση, απομόνωσαν διαφορετικούς τύπους εγκεφαλικών επεισοδίων για να διαπιστώσουν εάν είχαν ισχυρότερες, ή ασθενέστερες συσχετίσεις με την ώρα της ημέρας.

Αυτό που διαπίστωσαν ήταν ότι ορισμένοι τύποι εγκεφαλικού είχαν μεγαλύτερη κιρκαδική παραλλαγή από άλλους. 

Αλλά όλοι οι τύποι ήταν πιο πιθανό να εμφανιστούν το πρωί. 

Τα δεδομένα είναι εντυπωσιακά συνεπή στους διάφορους υποτύπους εγκεφαλικού επεισοδίου και υποδεικνύουν, ότι 

ο κίνδυνος κατά τη διάρκεια της περιόδου 6 π.μ. έως 12 μ.μ. είναι σημαντικά υψηλότερος από ό,τι θα αναμενόταν τυχαία. 

Συγκεκριμένα:

για ισχαιμικό εγκεφαλικό : 89% μεγαλύτερος κίνδυνος

για αιμορραγικό εγκεφαλικό : 52% μεγαλύτερος κίνδυνος 

για παροδικά ισχαιμικά : 80% μεγαλύτερος κίνδυνος

Με άλλα λόγια, ο πιο συνηθισμένος τύπος εγκεφαλικού 

(ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο) είναι σχεδόν 90% πιο πιθανό να συμβεί τις πρώτες πρωινές ώρες

Η ώρα που ξυπνάτε μπορεί να έχει αντίκτυπο

Συζητώντας για τους περιορισμούς της μελέτης τους, οι ερευνητές σημείωσαν ότι δεν προσάρμοσαν τα δεδομένα ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ατομικοί χρόνοι αφύπνισης των υποκειμένων της μελέτης. 

Για τον λόγο αυτό, λένε ότι η μελέτη δεν κατάφερε να καταγράψει    εγκεφαλικά που συμβαίνουν σε άτομα που εργάζονται σε νυχτερινές βάρδιες, τα οποία έχουν υψηλότερη αρτηριακή πίεση, αλλά όχι στο τυπικό χρονικό πλαίσιο 6 έως 8 π.μ.

Και άλλες μελέτες έχουν δώσει στοιχεία, που υποδηλώνουν ότι 

η στιγμή πρωινής αφύπνισης μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στο πότε ο ασθενής είναι πιο πιθανό να πάθει εγκεφαλικό. 

Για παράδειγμα, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cerebrovascular Diseases 

έδειξε ότι οι πιθανότητες για εγκεφαλικό διαφέρουν ανάλογα με το αν κάποιος εργάζεται, ή είναι σε διακοπές.

Η έναρξη του ισχαιμικού εγκεφαλικού κορυφώθηκε μεταξύ 6 και 8 π.μ. κατά τις εργάσιμες ημέρες και μεταξύ 8 και 10 π.μ. στις διακοπές. 

Γενικώς τα εγκεφαλικά συνέβησαν  συχνότερα κατά τις δύο ώρες μετά το ξύπνημα σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη ώρα της ημέρας.

Η λήψη φαρμάκων για την αρτηριακή πίεση τη νύχτα μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του πρωινού εγκεφαλικού 

Η υπέρταση θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό και η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης είναι το κλειδί για την πρόληψή της. 

Αυτό είναι σημαντικό επειδή οι ερευνητές αυτής της μελέτης σημειώνουν ότι η αρτηριακή πίεση συνήθως αυξάνεται περίπου 20% αφότου ένα άτομο ξυπνά το πρωί. 

Οι συντάκτες της μελέτης λένε ότι η χρήση αντιυπερτασικών φαρμάκων με «στόχευση τον έλεγχο της πίεσης και των καρδιακών παλμών νωρίς το πρωί, χωρίς να μειωθεί έντονα η αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της νύχτας, μπορεί να είναι πιο συμφέρουσα.

Μια άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό European Heart Journal κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η λήψη φαρμάκων υπέρτασης 

πριν τον ύπνο μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εγκεφαλικού στο μισό. 

Οι συμμετέχοντες στην μελέτη που έλαβαν τα φάρμακά τους την ώρα του ύπνου (και όχι άλλη ώρα της ημέρας) είχαν:

34% λιγότερες πιθανότητες να υποστούν καρδιακή προσβολή

40% λιγότερες πιθανότητες να χρειαστούν επέμβαση για τη διεύρυνση των φραγμένων αρτηριών

42% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρδιακή ανεπάρκεια

Ωστόσο, η ίδια θεραπεία δεν είναι κατάλληλη για όλους, 

Εγκεφαλικό: 

Αυτά είναι τα συμπτώματα

Ξαφνικό μούδιασμα, μυρμήγκιασμα, αδυναμία, ή απώλεια της κίνησης στο πρόσωπό σας, το χέρι ή το πόδι, ειδικά στην μία μόνο πλευρά του σώματός σας

Ξαφνικές αλλαγές στην όραση Ξαφνική δυσκολία στην ομιλία Ξαφνική σύγχυση, ή δυσκολία κατανόησης απλών προτάσεων

Αιφνίδια προβλήματα με το περπάτημα, ή την ισορροπία

Ξαφνικός, έντονος πονοκέφαλος, που είναι διαφορετικός από όσους έχετε βιώσει στο παρελθόν

Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλουν ανάλογα με το αν το εγκεφαλικό προκαλείται από ένα θρόμβο αίματος (ισχαιμικό εγκεφαλικό ), ή από αιμορραγία αιμορραγικό εγκεφαλικό   καθώς και από το ακριβές σημείο που εκδηλώνεται στον εγκέφαλο και το πόσο οξύ είναι.

Ένα εγκεφαλικό συμβαίνει συνήθως ξαφνικά, αλλά μπορεί και να εκδηλωθεί πιο σταδιακά, σε διάρκεια μερικών ωρών. 

Για παράδειγμα, μπορεί να νιώσετε μια ήπια αδυναμία στην αρχή. 

Με την πάροδο των ωρών, μπορεί να μην είστε σε θέση να μετακινήσετε το χέρι και το πόδι στην μια πλευρά του σώματός σας.

Αν σας συμβούν πολλά μικρότερα εγκεφαλικά επεισόδια όσο περνάει η ώρα, τότε μπορεί να νιώσετε μια  σταδιακή αλλαγή στο περπάτημα, την ισορροπία, τη σκέψη, ή τη συμπεριφορά.

Δεν είναι πάντα εύκολο να αναγνωρίσετε τα συμπτώματα σε ένα μικρό εγκεφαλικό . 

Πολλοί τα μπερδεύουν με συμπτώματα που μπορούν να αποδοθούν στη γήρανση, ή κάποια συμπτώματα μπορεί να συγχέονται με εκείνα άλλων παθήσεων, που εκδηλώνονται με παρόμοιο τρόπο.

Η πρόληψη είναι το πιο ισχυρό εργαλείο για να προστατεύσουμε τον εγκέφαλο και την καρδιά μας. Γνωρίζοντας ποιες ώρες της ημέρας είναι πιο επικίνδυνες για εγκεφαλικό, μπορείτε να παρατηρείτε προσεκτικά το σώμα σας και να εντοπίζετε τυχόν πρώιμες ενδείξεις. 

Συνδυάστε τακτική παρακολούθηση της πίεσης, υγιεινή διατροφή και ήπια άσκηση για να μειώσετε τον κίνδυνο.

Η προσοχή στις καθημερινές συνήθειες μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά και να σας βοηθήσει να προστατεύσετε την υγεία σας έγκαιρα.

ΔΥΣΦΑΓΙΑ..ΔΥΣΚΑΤΑΠΟΣΙΑ..ΚΑΡΚΙΝΟΣ

 

Η δυσκολία στην κατάποση 

Ιωα είναι σημάδι καρκίνου. 

Ενα σύμπτωμα που παραβλέπουμε θα μπορούσε να σημαίνει καρκίνο 

στο κεφάλι, τη γνάθο, το λαιμό ή το στόμα, καθώς η ανάπτυξη όγκων σ αυτές τις περιοχές μπορεί να οδηγήσει σε αποφράξεις.

Η δυσφαγία θα μπορούσε ακόμη και να υποδηλώνει καρκίνο 

δέρματος προσώπου, όπως το μελάνωμα, ανέφερε το δημοσίευμα.

Παρομοίως, ένας επίμονος πονόλαιμος θα μπορούσε να αποτελεί ένδειξη καρκίνου, ιδίως όταν συνοδεύεται από συμπτώματα όπως πρήξιμο του προσώπου ή 

ανεξήγητη απώλεια βάρους, 

Φυσικά, η δυσκολία στην κατάποση δεν είναι πάντα σύμπτωμα καρκίνου – θα μπορούσε να είναι εντελώς άσχετο, ίσως μια απλή περίπτωση γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης  ή ένας τραυματισμός στο κεφάλι.

Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα του καρκίνου περιλαμβάνουν 

εξογκώματα κάτω από το δέρμα, απώλεια βάρους, δερματικές αλλαγές, επίμονο φούσκωμα, απροσδόκητη κολπική αιμορραγία, απώλεια όρεξης ή ακόμη και βραχνή φωνή, σύμφωνα με το 

Cancer Research UK.

Εκτός από τη δυσκολία στην κατάποση, υπάρχουν άλλα τέσσερα συμπτώματα του καρκίνου που δεν πρέπει να αγνοούνται, σύμφωνα με την Dr. Anne Marie O’Broin Lennon, γαστρεντερολόγο στο Johns Hopkins Medicine.

Ο κατάλογος αυτός περιλαμβάνει δύσπνοια, αιμορραγία, ανεύρεση εξογκωμάτων και όγκων,

καθώς και οποιαδήποτε αλλαγή σε μια σωματική λειτουργία, όπως η χρήση της τουαλέτας.

 

newsbeast.gr

ΣΥΝΔΡΟΜΟ...Korsakoff

  

Το σύνδρομο Korsakoff είναι νευρολογική διαταραχή 

που χαρακτηρίζεται κυρίως από σοβαρά προβλήματα μνήμης, όπως 

απώλεια πρόσφατης μνήμης και δημιουργία ψευδών αναμνήσεων. 

Προκαλείται από 

έλλειψη θειαμίνης (βιταμίνης B1), 

η οποία συνδέεται με τον 

χρόνιο αλκοολισμό, 

αλλά μπορεί να οφείλεται και σε διατροφικές ελλείψεις, 

βαριατρική χειρουργική, 

ή σοβαρή ναυτία κατά την κύηση. 

Συχνά αναφέρεται μαζί με την 

οξεία εγκεφαλοπάθεια Wernicke,

ως σύνδρομο Wernicke-Korsakoff, το οποίο μπορεί να είναι αμετάκλητο. 

Σχετικα τωρα με τα 

νεότερα θεραπευτικά πρωτόκολλα για το Σύνδρομο Korsakoff και την συνδεόμενη μ αυτό 

Εγκεφα­πάθεια Wernicke

καθώς και γενικές αρχές για 

νεανική εμφάνιση άνοιας 

(young-onset dementia). 

χρειάζεται πάντα εξατομικευμένη αξιολόγηση από :

νευρολόγο/ψυχίατρο/διατροφολόγο  

Εδω απλα το περιγραφουμε 

προς γνωσιν

Θεραπεία του Συνδρόμου Korsakoff / Wernicke

Το σύνδρομο Korsakoff σχετίζεται με σοβαρή έλλειψη της θειαμίνης (βιταμίνη Β1), η οποία οδηγεί σε οξεία μορφή (Wernicke) και, αν δεν αντιμετωπιστεί, σε χρόνια μορφή μνημονικών ελλειμμάτων (Korsakoff). 

Συνήθεις καταστάσεις κινδύνου:

χρόνιος αλκοόλισμος, υποθρεψία, βαριατρική χειρουργική, έμετοι, στέρηση θρεπτικών

Η έγκαιρη διάγνωση είναι κρίσιμη: 

η Wernicke θα πρέπει να θεωρείται επείγουσα κατάσταση.

Νεότερα πρωτόκολλα θεραπείας

Α) Θειαμίνη (Β1) – αντικατάσταση

Ο βασικός άξονας είναι η άμεση χορήγηση θειαμίνης, ιδιαιτέρως σε ενδοφλέβια μορφή, όταν υπάρχει υποψία Wernicke ή Korsakoff. 

 IV θειαμίνη 500 mg τρεις φορές την ημέρα επί 2-3 ημέρες, 

και στη συνέχεια 250 mg για 5 ημέρες  

Αυτό προτείνεται από οδηγίες του Royal College of Physicians. 

Μετά από τη φάση της IV χορήγησης, ακολουθεί χορήγηση από το στόμα  μακροχρόνια όσο υπάρχει κίνδυνος (συνεχιζόμενη χρηση αλκοόλ, υποθρεψία) για την πρόληψη περαιτέρω βλάβης.

Η χορήγηση γλυκόζης σε υποθρεπτικούς ασθενείς χωρίς προηγούμενη ή ταυτόχρονη χορήγηση θειαμίνης μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση — είναι καλό να δοθεί θειαμίνη πριν/ταυτόχρονα με χορήγηση γλυκόζης.

Συνεπώς, πρέπει να γίνει εξατομίκευση της θεραπείας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν και άλλες διατροφικές ανεπάρκειες ( μαγνήσιο) που επιδρούν στη δράση της θειαμίνης.

Β) Διόρθωση συνοδών ελλείψεων & γενική θρέψη

Μαζί με τη θειαμίνη, πρέπει να ελεγχθούν και να διορθωθούν άλλες ανεπάρκειες: 

μαγνήσιο, βιταμίνες Β (Β12,φυλλικό), ηλεκτρολύτες. 

Εξασφάλιση καλής θρεψις, υγιεινής διατροφής, αποφυγή αλκοόλ. 

Γ) Αποκατάσταση / γνωστική επανεκπαίδευση 

(cognitive rehabilitation)

Παρά το ότι η πλήρης ανάκτηση δεν επιτυγχάνεται, υπάρχουν ενδείξεις ότι προγράμματα γνωστικής αποκατάστασης, με έμφαση σε διαδικαστική μνήμη 

(“procedural learning”) 

και τεχνικές αντιστάθμισης, 

μπορεί να βοηθήσουν στη λειτουργικότητα.

περιβαλλοντικές τροποποιήσεις, σταθερές ρουτίνες, διευκόλυνση της καθημερινότητας. 

Δ) Αλκοόλ / παράγοντες κινδύνου

Καταστατικός παράγοντας είναι 

η απόλυτη αποχή από αλκοόλ 

σε ασθενείς με ιστορικό χρήσης, καθώς η συνέχιση υποτροπιάζει ή επιδεινώνει τη νευρολογική βλάβη.

Σε μη-αλκοολικές αιτίες 

(μετά από χειρουργείο παχέος εντέρου, εμέτους, υποθρεψία) 

Τι να θυμόμαστε

Η έγκαιρη χορήγηση θειαμίνης είναι κρίσιμη 

καθυστέρηση = μεγαλύτερη πιθανότητα μόνιμης βλάβης.

Η IV θειαμίνη συνιστάται στην οξεία φάση.

Η δοσολογία δεν έχει απολύτως τεκμηριωθεί από μεγάλες RCT, οπότε η εξατομίκευση, η παρακολούθηση και η διόρθωση συνοδών ελλείψεων είναι σημαντικές.

Η γνωστική αποκατάσταση

δεν αναστρέφει πάντα πλήρως, 

αλλά βελτιώνει την ποιότητα ζωής.

H πρόληψη 

(καλή θρέψη, έγκαιρη διάγνωση) 

είναι ίσως πιο αποτελεσματική από τη θεραπεία μετά τη βλάβη.

Νεανική άνοια 

(«young-onset dementia»)

Αφορά άτομα που εκδηλώνουν άνοια σε ηλικία νεότερη από τη συνήθη (π.χ. < 65 ετών). 

Θεραπευτικές αρχές

Η σωστή διάγνωση πρώτος στόχος: 

χρειάζεται πλήρης έλεγχος για αιτίες που ενδέχεται να είναι αναστρέψιμες (μεταβολικές, τοξικές, αυτοάνοσες, λοιμώξεις).

Φαρμακευτική θεραπεία: 

Σε μορφές Alzheimer, μπορεί να χρησιμοποιηθούν : αναστολείς ακετυλοχολινεστεράσης ( donepezil, rivastigmine) ή memantine 

όμως δεν τροποποιούν τη νόσο. 

Μη-φαρμακευτικές παρεμβάσεις: περιβαλλοντική/διαρκής υποστήριξη, ψυχολογική φροντίδα, εκπαιδευτικά προγράμματα, υποστήριξη φροντιστών.

Ιδιαίτερη προσοχή στο ψυχιατρικό και κοινωνικό υπόβαθρο: 

απώλεια δουλειάς, κοινωνική απομόνωση, ανάγκη για νομική και οικονομική συμβουλή. 

Σχέση με το σύνδρομο Korsakoff

Το σύνδρομο Korsakoff μπορεί να θεωρηθεί μορφή 

νευροεκφυλιστικής/μνημονικής βλάβης με άνοιακού τύπου εκδήλωση. 

Η εξειδίκευση και των δύο 

(young-onset άνοια & Korsakoff) απαιτεί ιδιαίτερη προσέγγιση λόγω νεαρότερης ηλικίας και ειδικών κοινωνικών/οικονομικών ζητημάτων.

Παράδειγμα: 

ένας νεότερος ασθενής με ιστορικό υποθρεψίας και ελλειψης  θειαμίνης μπορεί να εμφανίσει μνημονικά ελλείμματα 

η θεραπεία του Korsakoff εντάσσεται στην ευρύτερη κατηγορία της νεανικής άνοιας ανασχετικής μορφής.

Προτάσεις 

Σε ύποπτα περιστατικά 

(νεότερος ασθενής με μνημονικά προβλήματα, ιστορικό κακής διατροφής, αλκοόλ ...άμεση παραπομπή σε νευρολόγο και άμεση χορήγηση θειαμίνης.

Διεπιστημονική ομάδα: 

νευρολόγος, διαιτολόγος, ψυχίατρος, εργοθεραπευτής, φροντιστής.

Πολλοί ιατροί/φροντιστές 

δεν αναγνωρίζουν έγκαιρα το σύνδρομο Wernicke/Korsakoff. 

ΑΝΟΙΑ... ΕΓΚΑΙΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Άνοια: 

Το τραγικό λάθος που κάνουν όλοι – Περνούν χρόνια μέχρι τη διάγνωση – 

Δες τα πρώτα σημάδια 

Άνοια: 

Πόσα χρόνια περνούν από τα πρώτα συμπτώματα μέχρι τη διάγνωση 

Η καθυστερημένη διάγνωση αποτελεί παγκόσμια πρόκληση, ιδιαίτερα για την πρώιμη έναρξη άνοιας 

 Νέα διεθνής μελέτη αποκαλύπτει σημαντικά εμπόδια

Η άνοια επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, με τις επιπτώσεις να επηρεάζουν όχι μόνο τον ασθενή, αλλά και την οικογένειά του και το σύστημα Υγείας.

Δυστυχώς, παρά τον τεράστιο αριθμό των πασχόντων, 

η διάγνωση της άνοιας καθυστερεί σημαντικά, ακόμα και για χρόνια, μετά την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων – γεγονός που στερεί πολύτιμο χρόνο έγκαιρης παρέμβασης και φροντίδας, όπως προκύπτει από νέα διεθνή μελέτη.

Μία νέα συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση, με επικεφαλής ερευνητές από το University College London (UCL), δημοσιεύθηκε στο International Journal of Geriatric Psychiatry, και ανέλυσε δεδομένα από 13 μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και την Κίνα, περιλαμβάνοντας συνολικά 30.257 συμμετέχοντες.

Στόχος ήταν να προσδιοριστεί ο μέσος χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ της εμφάνισης των πρώτων συμπτωμάτων της άνοιας (όπως καταγράφονται από ασθενείς ή φροντιστές) και της επίσημης διάγνωσης.

Η μετα-ανάλυση έδειξε ότι ο μέσος χρόνος από τα πρώτα συμπτώματα μέχρι τη διάγνωση είναι 3,5 έτη, ενώ για περιπτώσεις άνοιας πρώιμης έναρξης (early-onset dementia) ο χρόνος αυτός αγγίζει τα 4,1 έτη.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η νεότερη ηλικία κατά την έναρξη των συμπτωμάτων και η μετωποκροταφική άνοια, συνδέονταν με μεγαλύτερο χρόνο μέχρι τη διάγνωση.

Γιατί καθυστερεί τόσο η διάγνωση;

«Η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας παραμένει μία από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες προκλήσεις. Το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό και απαιτεί στοχευμένες στρατηγικές υγειονομικής φροντίδας» αναφέρει η Δρ. Vasiliki Orgeta, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

Η ίδια προσθέτει ότι σε πολλές χώρες υψηλού εισοδήματος, μόλις το 50–65% των περιπτώσεων άνοιας διαγιγνώσκεται, ενώ σε άλλες το ποσοστό είναι ακόμα χαμηλότερο.

Η καθυστέρηση μπορεί να οφείλεται σε:

 Λανθασμένη ερμηνεία των συμπτωμάτων ως

 «φυσιολογική γήρανση»

Φόβο, στίγμα ή άγνοια για την άνοια

 Περιορισμένη πρόσβαση σε ειδικούς ή εξειδικευμένες μονάδες μνήμης

 Απουσία πολιτισμικά προσαρμοσμένων διαγνωστικών εργαλείων

Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης

Η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστικής σημασίας, καθώς:

 Διευκολύνει την πρόσβαση σε θεραπείες

 Επιτρέπει την καλύτερη διαχείριση των συμπτωμάτων

 Προσφέρει περισσότερο χρόνο για προσαρμογή και προγραμματισμό

 Δίνει στους ασθενείς την ευκαιρία να διατηρήσουν την ποιότητα ζωής τους σε αρχικά στάδια

Τι χρειάζεται να αλλάξει;

Οι ερευνητές καλούν για δράση σε πολλαπλά επίπεδα:

 Καμπάνιες ενημέρωσης του κοινού, ώστε να αυξηθεί η αναγνώριση των πρώιμων συμπτωμάτων και να μειωθεί το στίγμα

Εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας, για καλύτερη αναγνώριση και παραπομπή

Βελτίωση πρόσβασης σε πρώιμη παρέμβαση και εξατομικευμένη υποστήριξη

Ανάπτυξη διαγνωστικών εργαλείων προσαρμοσμένων σε διαφορετικά πολιτισμικά και γλωσσικά πλαίσια

Η καθυστέρηση στη διάγνωση της άνοιας δεν είναι απλώς ένα ζήτημα χρόνου — είναι ζήτημα ποιότητας ζωής.

 Η νέα αυτή έρευνα ρίχνει φως σε ένα συστημικό πρόβλημα που απαιτεί άμεσες, πολυδιάστατες λύσεις.

Μια έγκαιρη διάγνωση δεν αλλάζει μόνο την πορεία της νόσου. 

Αλλάζει και τη ζωή.

Ygeiamou.gr / Newsitamea.gr