ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΟΙΑ..

Η άνοια είναι σύνδρομο 

Χαρακτηρίζεται από μιαν προϊούσα έκπτωση των ανωτέρων νοητικών λειτουργιών. 

Υπάρχουν πολλά είδη , όπως και αρρώστιες που συνοδεύονται από άνοια Να πούμε τις πιο συχνές που είναι:

Η Νόσος Alzheimer 49-60% του συνόλου και 

Η Πολυ-εμφρακτική άνοια 20-32% του συνόλου 

  

Ακόμα έχουμε:

Νόσος Pick, Νόσος ή χορεία Huntington, Νόσος Wilson,Νόσος Creutzfeldt-Jacob, αυτή των τρελλών αγελάδων.

Νόσος Parkinson, Υδροκέφαλος χαμηλής πίεσης,

Νευροσύφιλις,ογκοι μετωπιαίου λοβού θαλάμου, 

Μετά Από Λοίμωξη, Τραύμα, Ανοξία. 

Και Άνοιες Που Οφείλονται Σε Υποσκληρίδιο Αιμάτωμα  

Μεταβολικές Διαταραχές ενδοκρινικές-ηλεκτρολυτικές, αφυδάτωση, ηπατική-νεφρική ανεπάρκεια, αβιταμίνωση , αντιυπερτασικά, ψυχότροπα-μέταλλα.

Άνοια έχουν 1% περίπου των ατόμων μέχρι 65 χρόνων.  Μεταξύ 65 και 74 περίπου 3%. 

Μεταξύ 75 και 84 περίπου 19%.

Συμπτώματα άνοιας εμφανίζουν μέχρι και 47% ατόμα πάνω από 85 χρόνων. 

Συνολικά σε ηλικίες πάνω από τα 65 χρόνια , ένα 4-5% πάσχει από άνοια, σε βαθμό που να μην μπορεί να ζήσει αυτόνομα.

Οι άνοιες είναι πολλαπλής αιτιολογίας. 

Επομένως, διαφέρουν και οι αλλοιώσεις στον εγκέφαλο, ανάλογα με τη μορφή της άνοιας.

Επειδή σε κάθε περίπτωση υπάρχει καταστροφή κυττάρων στον εγκέφαλο έχουμε ατροφία του εγκεφαλικού φλοιού που είναι ένα κοινό σημείο για όλες τις μορφές άνοιας.

Η ατροφία αυτή φαίνεται στην αξονική και τη μαγνητική τομογραφία σαν ατροφία στις αύλακες και τις κοιλίες του εγκεφάλου.

Το  Alzheimer καλυπτει το 50% των ανοιών, και είναι μια πολυπαραγοντική νόσος που οφείλεται σε γενετικούς,  περιβαλλοντικούς και μεταβολικούς παράγοντες.

Η σίγουρη διάγνωση της μορφής της άνοιας,και επομένως του κατά πόσον πρόκειται όντως για Alzheimer, γίνεται σε ποσοστά 80 με 90% μόνο μετά το θάνατον με την ιστοπαθολογική εξέταση του εγκεφάλου.

Ακόμα, κύτταρα του εγκεφάλου μπορεί να έχουν καταστραφεί από εγκεφαλικά επεισόδια που προκαλούν αιμορραγίες μέσα στον εγκέφαλο. 

Ένα μεγάλο εγκεφαλικό με έμφρακτο σε πιο μεγάλη αρτηρία ή αιμορραγία σε κάποια περιοχή του εγκέφαλου, μπορεί  να προκαλέσει  συμπτώματα τύπου άνοιας λόγω καταστροφής ορισμένων κέντρων του εγκεφάλου.

 

Παράγοντες που προδιαθέτουν την εκδήλωση άνοιας είναι:

Η Μεγάλη Ηλικία Το Περιβάλλον και διάφορες συνήθειες:  

Η Προγνωστική Σημασία Της Εξέτασης  παραμένει άνευ ουσίας σήμερα που δεν υπάρχει θεραπεία για την άνοια

Ούτε Δεδομένες Προληπτικές Παρεμβάσεις, πόσο μάλλον που δεν είναι προσδιοριστική και της ηλικίας που πιθανόν να επέλθει η άνοια, εξ' ου και η εξέταση δεν έχει ευρεία εφαρμογή.

Μια πρώτη αντίδραση της οικογένειας είναι ο φόβος της κληρονομικότητας για τη νόσο Alzheimer με επίκεντρο τα παιδιά, ιδίως αν είναι νεαρό το άτομο με άνοια.

Γενικά μπορούμε να συγκρατήσουμε ότι:

Δεν υπάρχει ομοιογένεια της νόσου Alzheimer σε οικογενείς μορφές.

Σε όψιμες μορφές δεν υπάρχουν ισχυρές αποδείξεις  γενετικής προδιάθεσης,αλλά πολλά άτομα δεν φθάνουν σε ηλικία που θα μπορούσε να εκδηλωθεί η νόσος.

Στις μορφές στις οποίες η νόσος εκδηλώνεται σε νεαρές ηλικίες οι ενδείξεις είναι περισσότερες. 

Υπάρχει ένας γενετικός παράγοντας σε μικρό αριθμό οικογενειών 

Δεν υπάρχει ειδικό γονίδιο αποκλειστικά για τη νόσο Alzheimer. Μόνον οι γενετικοί παράγοντες δεν εξηγούν το γιατί στην ίδια οικογένεια κάποιος μπορεί να κληρονομήσει τη νόσο και άλλοι όχι. 

Πολλοί παράγοντες, ιδίως αγγειακού τύπου, επεμβαίνουν στην εκδήλωση της νόσου, δεν είναι επομένως δεδομένο ότι και όλες οι γενετικές επιβαρύνσεις να υπάρχουν ότι η νόσος θα εκδηλωθεί. 

Είναι μια νόσος που εκδηλώνεται σε διάφορες ηλικίες και, με δεδομένο ότι μόνο το 1% των ατόμων με άνοια είναι κάτω από 65 ετών, είναι ελάχιστα πιθανό η νόσος να προσβάλλει  άτομο σε ενεργό ηλικία, με πολύ πιθανό μάλιστα να μην προλάβει ποτέ να εκδηλωθεί η νόσος,ακόμα και αν υπάρχει στο γενετικό υλικό.

Περίπου τα μισά από τα μέλη μιας οικογένειας ατόμου με άνοια κληρονομούν τέτοιο γενετικό που να διευκολύνει την εκδήλωση κάποτε της νόσου,  με τους πολλούς περιορισμούς που ήδη αναφέραμε και μεταφέρουν το γενετικό υλικό στην επόμενη γενιά, είτε εκδηλώσουν τη νόσο είτε όχι. 

Η όποια εξέταση για γενετικό υλικό έχει νόημα μόνον εφ όσον υπάρχουν τρεις τουλάχιστον συγγενείς με άνοια που να έχει αρχίσει σαφώς νωρίς, πολύ πριν τα 65 χρόνια. 

Είναι οι μόνες περιπτώσεις με πραγματικό ρίσκο κληρονομικότητας της νόσου.

Πολύ λίγες οικογένειες στον κόσμο ,περί τις 15, έχουν γενετικό σφάλμα στο χρωμόσωμα 21, που επηρεάζει την παραγωγή του αμυλοειδούς που έχει συνδεθεί με την νόσο Alzheimer. 

Δεν μπορείς να προσδιορίζεις το μέλλον σου βασίζοντας τις επιλογές σου σε κάποια πιθανότητα να πάθεις κάποτε άνοια, πέραν του ότι η ζωή,η εργασία, η κοινωνικότητα θα επηρεασθούν ιδιαίτερα από τη διάγνωση της πιθανής άνοιας. 

Για παράδειγμα η δανειοληπτική δυνατότητα του ατόμου με άνοια θα ήταν σαφώς μειωμένη.

Οι εξετάσεις δεν προβλέπουν απόλυτα, σε περίπτωση που είναι θετικές, αν όντως ο εξετασθείς θα προσβληθεί από τη νόσο, όπως δεν εγγυάται τίποτε μια αρνητική εξέταση. 

Είναι προφανές ότι ευρεία εξέταση για τυχόν παρουσία κληρονομικών παραγόντων θα είχε μόνον αρνητικά αποτελέσματα για την κοινωνία και για τα ίδια τα άτομα. 

Συμπερασματικά, 

μόνον εφ' όσον υπήρξαν πάνω από τρία άτομα στην οικογένεια με νόσο που άρχισε πριν την ηλικία των 60 ίσως υπάρχει σκοπιμότητα εξέτασης και πάλι αξιολογώντας τα δεδομένα και μόνον εφ' όσον όντως υπάρχει λόγος.

Μακαρι Ολοι να μαθουμε να φροντιζουμε πριν για να μην παθουμε μετά, να παιρνουμε καθημερινά ιχθυέλαιο, που και τα τριγλυκερίδια μειώνει και τα αιμοπεταλια, και εξασφαλιζει σωστη ¨αρδευση¨των πολυτιμων οργανων μας.