ΤΟ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟ ΦΑΣΜΑ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ

 

Ενώ μπορεί να ανιχνευθεί στην πρώιμη παιδική ηλικία, η φύση του αυτιστικού φάσματος αφήνει πολλά περιθώρια για καθυστερημένες διαγνώσεις. 

Κανείς δεν μπορεί ποτέ να σε γνωρίσει και να σε αγαπήσει όταν είσαι γεμάτος μυστικά και … ζεις μέσα στην ντροπή. 

Και όταν επιτέλους καθόμαστε σε ένα δωμάτιο γεμάτο αγνώστους και τους λέμε τα πιο βαθιά, σκοτεινά, ντροπιαστικά μυστικά μας, και όλοι γελούν παρεά με εμάς, και         

     

δεν αισθανόμαστε για πρώτη φορά στη ζωή μας σαν σκουπίδια, και νιώθουμε για πρώτη φορά στη ζωή μας να μας βλέπουν γι’ αυτό που πραγματικά είμαστε, 

Τότε μπορούμε ν αρχίσουμε να βγαίνουμε στον κόσμο και απλά να λειτουργούμε ως άνθρωποι, ως ανθρώπινα όντα με καρδιά, χωρίς να προσποιούμαστε ότι είμαστε κάτι άλλο.

Ο Αυτισμός είναι μία ετερογενής ομάδα νευρο αναπτυξιακων  διαταραχών, 4 φορές πιο συχνή στα αγόρια σε σχέση με τα κορίτσια.

Δεν υπάρχουν τύποι αυτισμού αλλά όλοι  βρίσκονται κάτω απο μία ομπρέλα δυσκολιών, 

ενα φάσμα δυσκολιών 

και όλοι έχουν ως κοινό την δυσκολία και ιδιομορφία  στην επικονωνία με τους άλλους. 

Διαφέρουν όσον αφορά τον ιδιαίτερο τύπο  και την σοβαρότητα των δυσκολιών αυτών.

Χαρακτηριστικά των ατόμων αυτων:
1. Επαναλαμβανόμενες κινήσεις του σώματος 
2. Ασυνήθιστες αντιδράσεις στους ανθρώπους
3. Προσκολλήσεις σε αντικείμενα
4. Αντίσταση σε αλλαγές στη ρουτίνα τους
5. Αισθητηριακές ευαισθησίες

Η συμμετρία για τα παιδιά και τους έφηβους με αυτισμό είναι πολύ σημαντική. 

Επομένως οι αλλαγές  είναι στρεσσογόνες γι αυτούς. 

Το άγχος  είναι πιθανό να οδηγήσει σε αποδιοργάνωση της σκέψης και των συναισθημάτων τους. 

Πολλά παιδιά λόγω της δυσκολίας να αντιληφθούν όσα συμβαίνουν και να λεκτικοποιήσουν όσα νιώθουν και σκέφτονται  αντιδρουν αρνητικά ή  παλινδρομουν σε παλιές συνήθειες.

 Σε περιόδους κρίσης είναι φυσικό να χάσουμε όλοι τον έλεγχο, το πιο σημαντικό είναι ο καθένας από εμάς να βρει τον τρόπο να είναι ο ίδιος ψυχικά υγιης για να μπορέσει να στηρίξει την οικογένεια του και να βγει ανθεκτικός και δυνατός μέσα από όλο αυτό.
Υπαρχει μια μαγική λεξη που λατρεύουν τα παιδιά με αυτισμό…

η ρουτινα

Επομένως  να ξεκιναμε παντα με μια ρουτίνα. Μια νέα ρουτίνα. Πριν όμως ξεκινήσουμε με αυτή τη ρουτίνα  να θυμηθούμε μιαν άλλη λεξη σημαντικη 

Η σωστή οριοθέτηση είναι το κλειδί σ αυτές τις περιπτώσεις ιδιαίτερα γι αυτά τα παιδιά.

Τα όρια και οι κανόνες δίνουν ενα  αίσθημα ασφάλειας και σταθερότητας στα παιδιά και τους έφηβους. 

Όταν υπάρχουν ξεκάθαροι κανόνες τότε υπάρχει εμπιστοσύνη και σεβασμος απ όλους στο σπίτι. 

Μέσα από την οριοθέτηση το παιδι αποκτα πρότυπα, αξίες γνώσεις της κοινωνίας δεξιότητες διαλόγου, υπομονής,διαχείρισης της ματαίωσης 

1. Ρουτίνα – Πρόγραμμα

Βήμα 1: 

Πριν ενημερώσετε τα παιδιά για τη νέα ρουτίνα, αποφασίστε τι θεωρείτε απαραίτητο να υπάρχει στο πρόγραμμα τους και τι θεωρείτε σημαντικό ανάλογα και με τις δικές τους προτιμήσεις και επιθυμίες.

Βήμα 2: 

Θέστε συγκεκριμένους στόχους και αποφασίστε τι κίνητρα θα δώσετε  για να ακολουθήσουν το πρόγραμμα τους.

Βήμα 3: 

Αποφασίστε ποιες θα είναι οι λογικές συνέπεις σε περίπτωση που δεν ακολουθούν το πρόγραμμα τους και πότε θα πρέπει να υπάρχει συνέπεια.

Βήμα 4: 

Επικοινωνήστε με τους ειδικούς και συμβουλευτείτε τους για πρακτικές ανάλογα με τις ανάγκες σας. 

Ζητήστε τους να σας δώσουν κάποιες εισηγήσεις για εκπαιδευτικές και διασκεδαστικές δραστηριότητες στο σπίτι ανάλογα πάντοτε με τις ανάγκες του κάθε ατόμου.   

Βήμα 5: 

Καλέστε την οικογένεια σε “Οικογενειακό συμβούλιο”. 

Ο στόχος είναι να ενημερώσετε τα παιδιά σας για το νέο τους πρόγραμμα και να δειτε που διαφωνούν  

Αφού ολοκληρώσετε αποφασίστε όλοι μαζί για 2 συγκεκριμένες μέρες στις οποίες θα καθιερώσετε τα οικογενειακά συμβούλια και θα συζητάτε τους προβληματισμούς σας σαν οικογένεια. 

Για να υπάρχει σωστή κατανομή χρόνου μπορείτε να χρησιμοποιείτε μια κλεψύδρα ή χρονόμετρο στο κινητό. 

Κάθε φορά που τελειώνει ο χρόνος προχωράμε στο επόμενο άτομο και πρέπει όλοι να το σεβαστούμε. Καταγράψτε τα θέματα συζήτησης, τις αποφάσεις που πάρθηκαν και τους στόχους για την επόμενη φορά.

Βήμα 6: 

Τυπώσετε το νέο πρόγραμμα και το τοποθετήστε το στο δωμάτιο του παιδιού ή σε ένα άλλο χώρο στο σπίτι όπου θα είναι εύκολα προσβάσιμο. 

Τα οπτικά ερεθίσματα βοηθάνε τα παιδιά να θυμούνται καλύτερα την ρουτίνα τους και όσα αναμένονται από τους ίδιους.

Βήμα 7: 

Επιβραβεύετε λεκτικά τα παιδιά σας σε τακτά χρονικά διαστήματα.

• Διδάξτε το παιδι σας πώς να αντιμετωπίζει το άγχος που τον καταβάλλει και έτσι θα αποφεύγει τις εκρήξεις. 

Βοηθήστε το παιδί, γράφοντας τα βήματα που πρέπει να ακολουθεί όταν είναι ανήσυχος π.χ. αναπνευσε βαθιά 3 φορές, μέτρησε τα δάχτυλα του ενός σου χεριού. Εισπνοή μέχρι το 3 και εκπνοή σιγά σιγά. Επαναλάβετε αυτή τη διαδικασία 5 φορές. 

Μπορείτε να του εξηγήσετε ότι είναι σαν ένα μπαλόνι φουσκώνει με προσοχή και ξεφουσκώνει σιγά σιγά. Γράψτε τα βήματα αυτά σε μια κάρτα η οποία θα είναι πάντοτε προσβάσιμη για το παιδί και θα μπορεί πάντα να τα διαβάζει.
• Το παιδί βιώνει συχνά έντονο άγχος το οποίο μπορεί να συσσωρεύεται για καιρό. Γι αυτό το λόγο κάποιες φορές μπορεί να είναι ανήσυχος, ευερέθιστος  , μελαγχολικός ή να έχει ξεσπάσματα και εκρήξεις θυμού. Κάποιες τεχνικές αντιμετώπισης αυτών των εκρήξεων και μείωση του άγχους είναι η ακρόαση ήρεμης μουσικής, ήρεμες και ευχάριστες σκέψεις, απόσυρση του παιδιού σε ένα ήρεμο και χαλαρωτικό χώρο αλλά και η έντονη άσκηση όπως το τρέξιμο (ακόμη και επί τόπου).

Κουτάκια Συναισθημάτων: Καλοφαγάς για θετικά συναισθήματα και Κακοφαγάς για αρνητικά συναισθήματα. 

Πρώτα ζητήστε από τα παιδιά να διακοσμήσουν τα κουτάκια όπως οι ίδιοι επιθυμούν. 

Στη συνέχεια επιλέξτε μια συγκεκριμένη ώρα κάθε μέρα όπου θα πρέπει να μοιραστούν τα παιδιά αυτά που νιώθουν και να τοποθετήσουν στο κάθε κουτάκι μια σκέψη/εμπειρία/συναίσθημα ανάλογα με την συνθήκη.

Στο τέλος της εβδομάδας μπορείτε να ανοίξετε τα κουτάκια και να εξηγήσετε στα παιδιά ότι παρόλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε και τις αρνητικές σκέψεις, είμαστε δυνατοί και μπορούμε να τα ξεπεράσουμε και τα θετικά συναισθήματα είναι περισσότερα και πιο δυνατά.

Χρησιμοποιήστε τη φαντασία σας και εντάξτε τα συναισθήματα σε όσα περισσότερα παιχνίδια μπορείτε  Ενναλλακτικός τρόπος παιχνιδιού που στοχεύει στην έκφραση των συναισθημάτων.

Δώστε σημασία στις αισθητηριακές ιδιαιτερότητες του παιδιού σας. Εντοπίστε τι είναι αυτό που τον κάνει να νιώθει πιο άνετα ή πιο άβολα, που τον ενοχλεί ή τον θυμώνει. 

Είναι κάποιος συγκεκριμένος ήχος; Πρόσωπο; Αντικείμενο; Μυρωδιά;

Αισθητηριακές ανάγκες: 

Σχεδιάστε έναν χώρο μέσα στο σπίτι ο οποίος να επιτρέπει στο παιδί να μειώνει την αισθητηριακή εισροή, όπως τους δυνατούς ήχους από την τηλεόραση, ηλεκτρική σκούπα, άλλα άτομα που βρίσκονται στο σπίτι κ.α.. 

Μία ήσυχη γωνία που περιλαμβάνει μία εσωτερική σκηνή, μία κουβέρτα, ακουστικά ή καρέκλα πουφ μπορεί να ηρεμήσει ή να ανακουφίσει το παιδί ο οποίος βιώνει έντονο αισθητηριακό ερεθισμό.

Βεβαιωθείτε ότι υπάρχουν μικρές προκλήσεις για να διατηρείται αλλά και να αναπτύσσεται η λειτουργικότητα.

Απλές συμβουλές για γονείς

1. Φτιάξτε ένα ημερήσιο πρόγραμμα με εικόνες για να γνωρίζει το παιδί και να ανατρέχει σε αυτό. Υπάρχουν πολλές όμορφες και πρακτικές ιδέες στο διαδικτιο 
2. Να φοράει ρούχα και να μην μένει με τις πυτζάμες. Οι ώρες του ύπνου και το ξύπνημα να μείνουν σταθερές.
3. Μπορεί να αναλάβει κάποιες δουλειές του σπιτιού ή να σας βοηθήσει με κάποιες από αυτές 
4. Πρόγραμμα φαγητού Καλό θα ήταν να τρώτε όλοι μαζί και να προσθέτετε μια μια τις νέες τροφές που θέλετε να δοκιμάσει. Πάντα, ένα παιδί θα είναι πιο πιθανό να δοκιμάσει ένα νέο φαγητό στο στόμα του, αφού πρώτα δει εσάς να το κάνετε και να σας αρέσει.
5. Ενθαρρύνετε το παιδί να παίξει και οπτικο-απτικά με το φαγητό του, ίσως και να λερωθεί.
6. Αποφύγετε να κρίνεται την συμπεριφορά και ασχοληθείτε με το φαγητό.
7. Χρησιμοποιήστε ερωτήσεις όπως, είναι μαλακό ή σκληρό, τι ήχο κάνει όταν το μασάμε, βρες 2 φαγητά στο τραπέζι με το ίδιο χρώμα κτλ.
Αισθητηριακό παιχνίδι για ενδυνάμωση αδρής και λεπτής κινητικότητας, οπτικής αντίληψης, ισορροπίας και συντονισμού:

• Φούσκες όπου μπορείτε να του ζητάτε να τις κυνηγάει και να τις σκάει
• Να βάλετε αφρό ξυρίσματος σε ένα τραπέζι και το παιδί να σχεδιάζει ή να γράφει γράμματα και αριθμούς.
• Παιχνίδια με πλαστελίνη, slime, άμμο, ζυμαράκι. Μια άλλη ιδέα είναι να κρύψετε αντικείμενα μέσα στην πλαστελίνη και να ζητήσετε στο παιδί να τα βρει. Φτιάξτε επίσης διάφορα σχήματα, γράμματα, ζωάκια κτλ.
• Γεμίστε ένα δοχείο με φακές και ρύζι, ή φασόλια και κρύψτε οτιδήποτε θέλει το παιδί. Στη συνέχεια να ψάξει να βρει αυτό που κρύψατε 
• Φτιάχνουμε καταφύγιο με τα μαξιλάρια του καναπέ και κρυβόμαστε για να κάνουμε ήρεμες δραστηριότητες.
• Παίρνουμε μια μπουκάλα νερού ή ένα μεγάλο μπολ και βάζουμε νερό και υγρό πιάτων. Βάζουμε καλαμάκια και φυσάμε μέχρι να γεμίσει (Βεβαιωνόμαστε ότι το παιδί μπορεί να φυσήξει και να μην υπάρξει ατύχημα εισρόφησης)
• Αλματάκια στο τραμπολίνο
• Να κυλά ξαπλωμένος στην κοιλιά του πάνω σε μια μπάλα τύπου γιόγκα, μπρός και πίσω για να ανακτήσει αντικείμενα όπως ρούχα ή παπούτσια.
• Ξαπλώνοντας με την κοιλιά στην μπάλα γιόγκα να προσπαθήσει να περπατήσει με τα χέρια μπροστά χωρίς να πέσει.
• Να ξαπλώνει σε αιώρα.
• Να περάσει την μπάλα (ανάλογου μεγέθους με το παιδί) πάνω από το κεφάλι και μέσα από τα πόδια του.
• Τούμπες
• Μπορείτε να δημιουργήσετε δρόμους με εμπόδια μέσα ή και έξω από το σπίτι (στο μπαλκόνι ή τον κήπο). Μερικές ιδέες για δρόμους εμποδίων είναι :
Να περπατήσει πάνω σε χαρτοταινία που έχετε κολλήσει στο πάτωμα.
Να βάζει καλάθια σε αυτοσχέδιες μπασκέτες.
Να περάσει κάτω από αυτοσχέδιες γέφυρες σε διαφορετικές στάσεις όπως: έρπην, μπουσούλημα.
Να κάνει μία διαδρομή πηδώντας σαν το βατραχάκι, ή/και να περπατά σαν τον κάβουρα.
Να παίρνει φόρα και να χτυπάει πάνω σε ένα μεγάλο μαξιλάρι (πάντα με ασφάλεια και επιτήρηση).
• Μπορείτε επίσης να ζητήσετε στο παιδί να σας βοηθήσει με τις δουλειές του σπιτιού, όπως να μετακινεί καρέκλες ή να μεταφέρει τη λεκάνη με τα ρούχα.
• Αυτοκόλλητα και χαρτί: Τοποθετήστε τελείες σε όλο το χαρτί με ένα μαρκαδόρο. Δώστε στο παιδί τα αυτοκόλλητα και ζητήστε του να τα τοποθετήσει ακριβώς πάνω από τις τελείες. Αν θέλετε μπορείτε να δώσετε εκπαιδευτικό χαρακτήρα φτιάχνοντας στο χαρτί σχήματα, γράμματα και αριθμούς και ζητήστε από το παιδί να τοποθετήσει τα αυτοκόλλητα στις τελείες για να δημιουργήσει το σχήμα, το γράμμα και / ή τον αριθμό.
• Ψαλίδι: να κόψει την πλαστελίνη που έχετε φτιάξει ή ακόμη καλαμάκια, κτλ.
• Να φτιάξει το παιδί το δικό του βραχιόλι ή σκουλήκι χρησιμοποιώντας χάντρες, ζυμαρικά ή άλλα αντικείμενα.
Υπενθύμιση: Εάν δεν έχετε δική σας αυλή ή επιθυμείτε να βγείτε για λίγο να θυμάστε πρωτού βγείτε από το σπίτι να ενημερώσετε τα παιδιά σας για κάποιους απλούς κανόνες που πρέπει να ακολουθάμε όλοι αυτή τη στιγμή!

Πλένουμε τα χέρια μας πριν φύγουμε από το σπίτι.

2 άτομα ΜΟΝΟ κάθε φορά.
Κρατάμε 2 μέτρα απόσταση από τους άλλους.

Ανθεκτικότητα είναι η ικανότητα να αντιμετωπίζουμε τη ζωή και τις περιστάσεις όπως και αν αυτές μας έρχονται. Είναι η δυνατότητα της κατάλληλης προσαρμογής στις αλλαγές και τις δυσκολίες παρά τις όποιες αδυναμίες ή φοβίες