ΜΙΛΑΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΦΕΡΙΤΙΝΗ..ΜΙΑ ΕΙΔΙΚΗ ΠΡΩΤΕΪΝΗ

Η φερριτίνη  βοηθά στην αποθήκευση σιδήρου . 

Αν η φερριτίνη είναι χαμηλότερα από το ιδανικο σημαίνει ότι δεν υπαρχουν αποθέματα σιδήρου  άρα κινδυνος αναιμίας.

Για να αυξήσουμε τη φερριτίνη επιλέγουμε τροφές με σίδηρο.

Τροφές πλούσιες σε σίδηρο

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC)  συνιστούν  ποικιλία τροφών από όλες τις ομάδες για να αποφευχθεί η ανεπάρκεια σιδήρου ή η χαμηλή φερριτίνη .

Τροφές με φυσικά υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο είναι 

μύδια, σόγια, φακές,σπανάκι, βοδινο και τα φασόλια. 

Ενισχυτές και αναστολείς σιδήρου

Η αμερικανική Ακαδημία Διατροφής και Διαιτολογίας, συνιστά βιταμίνη C από τα φρούτα και λαχανικά για να αυξήσετε την απορρόφηση του σιδήρου από τις άλλες τροφές που καταναλώνετε.

Συνιστά επίσης οχι υπερβολές με τροφές που περιέχουν ασβέστιο, όπως γαλακτοκομικά , καφέ, τσάι και κακάο, τα οποία μπορεί να αναστέλλουν την απορρόφηση του σιδήρου 

Τύποι σιδήρου

Επιλέγοντας το σωστό είδος σιδήρου από τις τροφές είναι σημαντικό, αν θέλετε να αυξήσετε τα επίπεδα της φερριτίνης στο αίμα σας. 

Ο αιμικός σίδηρος από κρέατα, ψάρια, πουλερικά , απορροφάται δύο ή τρεις φορές καλύτερα από το είδος του σιδήρου που βρίσκεται στα λαχανικά.

Τα φασόλια, το σπανάκι και η σόγια περιέχουν αρκετό σίδηρο, αλλά αυτές οι φυτικές τροφές παρέχουν 

μη-αιμικό σίδηρο που απορροφάται λιγότερο αποτελεσματικά από τον οργανισμό.

Συμπληρώματα διατροφής

Εάν έχετε χαμηλή φερριτίνη και, συνεπώς, χαμηλότερα αποθέματα σιδήρου στον οργανισμό σας, 

ένα συμπλήρωμα διατροφής μπορεί  να βοηθήσει να βελτιώσετε τα επίπεδα φερριτίνης στο αίμα σας.

Ένα πολυβιταμινούχο σκεύασμα, ειδικά εκείνα που είναι σχεδιασμένα για τις γυναίκες, συχνά θα σας παρέχουν το 100% της συνιστώμενης ημερήσιας ποσότητας σιδήρου που χρειάζεστε.

Τα συμπληρώματα διατροφής για τους άνδρες ή τους ηλικιωμένους περιέχουν συχνά λιγότερο σίδηρο ή και καθόλου σίδηρο.

 Επιλέξτε ένα συμπλήρωμα που περιέχει δισθενή σίδηρο, που είναι ευκολότερο για το σώμα σας να τον απορροφήσει.

Ιδανικες  τιμές

Για άνδρες: 12-300 ng/mL 

Για  γυναίκες: 12-150 ng/mL

Αυξημένη φερριτίνη  

Μειωμένη φερριτίνη

Τα υψηλά επίπεδα της φερριτίνης μπορεί να οφείλονται σε φλεγμονώδη διαταραχή. 

Τρεις συχνές αιτίες που εξηγούν τις υψηλές τιμές είναι: 

η αλκοολική νόσος του ήπατος, 

οι συχνές μεταγγίσεις αίματος ή 

η αιμοχρωμάτωση μια γενετική διαταραχή.

Αντιθέτως, 

οι χαμηλές τιμές  φερριτίνης μπορεί να οφείλονται σε: 

εντερικές διαταραχές που δεν επιτρέπουν την απορρόφηση του σιδήρου, 

αναιμία, αιμορραγίες του πεπτικού. 

Στις γυναίκες, μία ακόμη πιθανή αιτία είναι η σημαντική αιμορραγία κατά την έμμηνο ρύση.

Συνδυασμός τροφών για να αυξήσετε τη φερριτίνη 

Πηγές σιδήρου

συκώτι– κακάο– φασόλια– φακές– αρακάς– σοκολάτα– κατσικίσιο κρέας– γαρίδες– καλαμάρια– σταφίδες– αυγό– σπανάκι– γαλοπούλα– μοσχαρι-λιπαρά ψάρια– χοιρινό – κοτόπουλο– ξηροί καρποί

Η ικανότητα απορρόφησης του σιδήρου εξαρτάται από την ίδια τη μορφή του σιδήρου  ζωικής ή φυτικής προέλευσης.

Ο αιμικός σίδηρος απορροφάται ευκολότερα από τον οργανισμό και βρίσκεται σε τροφές όπως τα οστρακοειδή,  κόκκινο κρέας, πουλερικά και ψάρια. 

Κατά μέσο όρο, ο οργανισμός απορροφά το 15-35% του συνολικού αιμικού σιδήρου που προσλαμβάνουμε.

Ο μη αιμικός σίδηρος φυτικής προέλευσης δεν απορροφάται τόσο εύκολα. 

Βρίσκεται στα δημητριακά, τα όσπρια, το σπανάκι . 

Ποσότητες μη αιμικού σιδήρου μπορούμε να πάρουμε και από προϊόντα ζωικής προέλευσης, όπως τα αυγά 

Βέβαια, θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι πηγές μη αιμικού σιδήρου περιέχουν άλατα του φυτικού οξέος, συστατικά που δεσμεύονται με το σίδηρο και τον βοηθούν να μεταφερθεί και να απορροφηθεί.

Παράγοντες που προωθούν την απορρόφηση του σιδήρου

– βιταμίνη C 

πορτοκάλι και λοιπά εσπεριδοειδή, μπρόκολο, λάχανο, κουνουπίδι, πιπεριά, ακτινίδιο, πατάτα, φράουλα, τομάτα 

– μοσχαρίσιο κρέας– πουλερικά– σολομός– χοιρινό κρέας– κιτρικό οξύ λεμόνια και λοιπά εσπεριδοειδή, ακτινίδιο, φράουλες 

Από την άλλη, συστατικά όπως 

το ασβέστιο, ο ψευδάργυρος, το μαγνήσιο και ο χαλκός, η μέντα, το χαμομήλι, ο καφές και το κακάο

αναστέλλουν την απορρόφηση του σιδήρου από τον οργανισμό.

Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να βγάλετε από τη ζωή σας τα παραπάνω, απλώς θα πρέπει αν αποφεύγετε την κατανάλωση 

αμέσως πριν ή αμέσως μετά την κατανάλωση ενός γεύματος που περιέχει τροφές πλούσιες σε σίδηρο.

Η λήψη συμπληρώματος σιδήρου, μία ώρα πριν ή δύο ώρες μετά από ένα γεύμα.

Πολύ καλοί συνδυασμοί για την απορρόφηση του σιδήρου είναι:

– Σαλάτες με ξηρούς καρπούς, φρούτα (πορτοκάλι, αβοκάντο) και σουσάμι

– Λεμόνι στις σαλάτες

– Λεμόνι στα όσπρια

– Φακόρυζο, ρεβιθόρυζο

– Κρέας ή ψάρι μαζί με σαλάτες ντοματοσαλάτα με πιπεριά, σαλάτα με μαυρομάτικα φασόλια, ντομάτα και πιπεριές, σαλάτα μπρόκολο-κουνουπίδι 

και ψωμί ολικής άλεσης

– Φρούτα με ξηρούς καρπούς (φράουλες, αβοκάντο, πορτοκάλια)

– Αποξηραμένα φρούτα με ξηρούς καρπούς

– Σαλάτες με τυρί ή αυγό και ψωμί ολικής άλεσης

Φερριτίνη (Ferritin)

Η Φερριτίνη (Ferritin) είναι η κύρια πρωτεΐνη στο σώμα που αποθηκεύει σίδηρο. Έτσι, η μέτρηση των επιπέδων Φερριτίνης παρέχει μια καλή ένδειξη για το μέγεθος των διαθέσιμων αποθεμάτων σιδήρου στον οργανισμό.

Τα 2/3 περίπου του αποθηκευμένου σιδήρου είναι συνδεδεμένα με τη Φερριτίνη, ενώ 

το υπόλοιπο 1/3 περιέχεται στην αιμοσιδηρίνη.

Διάφορες επιστημονικές μελέτες επιβεβαίωσαν την άμεση σχέση μεταξύ της συγκέντρωσης της Φερριτίνης και του αποθηκευμένου σιδήρου στον οργανισμό λειτουργώντας ως δείκτης των ποσοτήτων και αποθεμάτων του σιδήρου στον οργανισμό.

Τα επίπεδα Φερριτίνης μειώνονται πριν από την εμφάνιση των συμτωμάτων της αναιμίας. 

Στο πρώτο στάδιο της σιδηροπενικής αναιμίας, εξαντλούνται τα αποθέματα της Φερριτίνης και  Αιμοσιδηρίνης. 

Στο δεύτερο στάδιο 

μειώνεται ο Σίδηρος στον ορό και αυξάνεται η Ολική Σιδηροδεσμευτική Ικανότητα (TIBC). 

Στο τρίτο στάδιο 

μειώνονται τα επίπεδα της Αιμοσφαιρίνης και η έλλειψη Σιδήρου επηρεάζει τη σύνθεση της αίμης.

Η σιδηροπενική αναιμία είναι μια συνήθης ασθένεια η οποία μπορεί να προκληθεί από ανεπαρκή πρόσληψη σιδήρου, εγκυμοσύνη, αιμοκάθαρση ή αιμοδοσία, οξύ πεπτικό έλκος, καρκίνος παχέος εντέρου, φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, χειρουργικές επεμβάσεις γαστρεντερικού, έντονη αθλητική δραστηριότητα .

Επίσης, αυξημένη Φερριτίνη μπορεί να οφείλεται σε  υπερβολική λήψη σιδήρου, ηπατική νόσο, χρόνιες παθήσεις, νεοπλασίες αίματος, λευχαιμία, νόσο Hodgkin’s .

Η φυλή, το εισόδημα και άλλοι κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες συνδέονται με την έλλειψη Σιδήρου και τη σιδηροπενική αναιμία. 

Επίσης, στις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες η σιδηροπενική αναιμία αποτελεί συχνό φαινόμενο λόγω διαιτητικών εφαρμογών.

iatropedia.gr , www.onmed.gr, newsitamea.gr