ΥΠΝΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ

  

Οι μεγαλύτερης ηλικίας χρειάζονται 7 με 9 ώρες ύπνου κάθε βράδυ, απλά ο τρόπος που κοιμούνται αλλάζει. 

Ο ύπνος  γίνεται ελαφρύς και κατακερματισμένος, πράγμα που σημαίνει ότι ξυπνούν περισσότερες φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας.  Κατι που ενδεχομένως οφείλεται στις φυσικές αλλαγές που συμβαίνουν στον κιρκάδιο ρυθμό του σώματός τους, σε  φάρμακα που ενδεχομένως να λαμβάνονται και σε ασθένειες, όπως αρθρίτιδα ή υπνική άπνοια.

Οι ηλικιωμένοι αντιμετωπίζουν προβλήματα που επηρεάζουν τον ύπνο, που είναι λιγότερα  στους νέους, όπως οι χρόνιες ασθένειες και οι αναπηρίες. 

Την ίδια ώρα, η γήρανση αλλάζει τον κιρκάδιο ρυθμό και ως εκ τούτου οι ηλικιωμένοι κοιμούνται και ξυπνούν νωρίτερα. Επιπρόσθετα,η μελατονίνη μειώνεται με την ηλικία, γεγονός που επηρεάζει τη θερμοκρασία του σώματος  διαταράσσει τον κύκλο ύπνου και εγρήγορσης.

Γιατί ο επαρκής ύπνος θεωρείται σημαντικό κομμάτι της υγιούς γήρανσης...

Έρευνα που πραγματοποιήθηκε και δημοσιεύθηκε το 2018, έδειξε ότι οι ηλικιωμένοι που δεν κοιμούνται καλά, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο  άνοιας, γνωστικής μείωσης,  κατάθλιψης  και καρδιομεταβολικών προβλημάτων.

 Ο καλός ύπνος κατά τη γήρανση, είναι πολύ σημαντικός διότι προετοιμάζει καλύτερα τον οργανισμό, ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικότερα το οποιοδήποτε πρόβλημα προκύψει. 

Ο καλός ύπνος βοηθά τη διάθεση και τη γενική μνήμη των ηλικιωμένων. 

Υποστηρίζει την καρδιά, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και διατηρεί σταθερά τα επίπεδα της ενέργειας. 

Την ίδια ώρα, τα άτομα που ξεκουράζονται καλά, διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο πτώσεων και ατυχημάτων, διότι ο ύπνος βελτιώνει την εστίαση και τον συντονισμό τους.

Τέλος, ο ύπνος θεωρείται σημαντικό μέρος της καλής ψυχικής υγείας κατά τη γήρανση. Βοηθά στη ρύθμιση της διάθεσης, στη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας και στην ενίσχυση της συναισθηματικής ανθεκτικότητας.

Πώς θα κοιμάστε καλύτερα καθώς μεγαλώνετε;

Ο καλύτερος τρόπος για να κοιμάστε καλύτερα καθώς μεγαλώνετε είναι η υιοθέτηση μιας υγιεινής ρουτίνας ύπνου. 

Η ρουτίνα αυτή πρέπει να περιλαμβάνει τις ακόλουθες στρατηγικές:

• Φροντίστε να πηγαίνετε για ύπνο την ίδια ώρα κάθε βράδυ και να ξυπνάτε την ίδια ώρα κάθε πρωί
• Δημιουργήστε μια χαλαρωτική ρουτίνα πριν τον ύπνο
• Διατηρήστε χαμηλό φωτισμό στην κρεβατοκάμαρά σας
• Διατηρήστε δροσερό το υπνοδωμάτιό σας και ήσυχο
• Αποφεύγετε τα βαριά γεύματα το βράδυ
• Αποφύγετε την καφεΐνη μετά το μεσημέρι
• Οχι αλκοόλ 

Γιατί κοιμούνται οι άνθρωποι;

Ορισμένες διαδικασίες του σώματος συμβαίνουν μόνο κατά τη διάρκεια του ύπνου. 

Κατά τη διάρκεια του ύπνου, τα περισσότερα συστήματα, γίνονται λιγότερο ενεργά. 

Οι βασικότερες διεργασίες που συμβαίνουν στο σώμα κατά τη διάρκεια του ύπνου είναι οι ακόλουθες: 

• Εξοικονόμηση και αποθήκευση ενέργειας: Κατά τη διάρκεια της ημέρας, τα κύτταρα του σώματος χρησιμοποιούν την αποθηκευμένη τους ενέργεια για να εκτελέσουν τις διεργασίες τους. 
• Κατά τη διάρκεια του ύπνου, το σώμα καταναλώνει λιγότερη ενέργεια, επιτρέποντας στα κύτταρα να ανεφοδιαστούν και να αποθηκεύσουν ενέργεια για την επόμενη ημέρα.
• Συντήρηση εγκεφάλου:  Κατά τη διάρκεια του ύπνου, ο εγκέφαλος αναδιοργανώνεται και καταγράφει αναμνήσεις και πληροφορίες.
• Αυτοεπισκευή και ανάκτηση: Ο ύπνος και η σωματική αδράνεια που τον χαρακτηρίζει, βοηθά το σώμα να θεραπευσει τραύματα και να επιδιορθώσει προβλήματα  που προκύπτουν όταν οι άνθρωποι είναι ξύπνιοι. Αυτός είναι και ο λόγος που οι άνθρωποι νιώθουν πιο κουρασμένοι όταν είναι άρρωστοι και χρειάζονται περισσότερη ξεκούραση.

Τι είναι οι διαταραχές του ύπνου και ποιες από αυτές είναι οι πιο συχνές;

Οι καταστάσεις που διαταράσσουν τον ύπνο είναι πολλές, με τις έξι κυριότερες να είναι οι ακόλουθες:

• Κεντρικές διαταραχές υπερυπνίας, όπως η ναρκοληψία
• Διαταραχές του κιρκάδιου ρυθμού ύπνου-εγρήγορσης, όπως το jet lag
• Παραυπνίες
• Διαταραχές της αναπνοής κατά τον ύπνο, όπως η υπνική άπνοια 
• Διαταραχές της κίνησης που σχετίζονται με τον ύπνο, όπως το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών 

Γιατί είναι σημαντικός ο ύπνος και ποιες είναι οι επιπτώσεις της έλλειψης ύπνου;

Για να καταλάβετε την σημαντικότητα του ύπνου, αρκεί και μόνο να σκεφτείτε τις επιπτώσεις που έχει η έλλειψη ύπνου. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να προκαλέσει βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις όπως:

• Επιβράδυνση των αντανακλαστικών
• Δυσκολία στη σκέψη και τη συγκέντρωση
• Μειωμένη διάθεση, ευερεθιστικότητα, καταθλιπτική διάθεση και άγχος
• Πονοκέφαλο
• Προβλήματα μεταβολισμού και αυξημένος κίνδυνος διαβήτη
• Μείωση της δύναμης του ανοσοποιητικού συστήματος με αποτέλεσμα τη συχνότερη ασθένεια
• Αισθήματα κόπωσης ή εξάντλησης

Η μακροχρόνια έλλειψη ύπνου, μπορεί να προκαλέσει βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις όπως:

• Τρέμουλο στα χέρια: Η έλλειψη ύπνου επηρεάζει το νευρικό σύστημα, καθιστώντας το ανίκανο να ρυθμίσει τις κινήσεις και το μυϊκό τόνο.
• Ψευδαισθήσεις: Η στέρηση ύπνου διαταράσσει την ικανότητα του εγκεφάλου να επεξεργάζεται πληροφορίες και να κατανοεί τον κόσμο γύρω του. Αυτό ωθεί τους ανθρώπους να βλέπουν, να ακούνε και να αισθάνονται πράγματα που δεν υπάρχουν.
• Παρορμητική ή απερίσκεπτη συμπεριφορά : Η έλλειψη ύπνου βλάπτει μέρη του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για τον αυτοέλεγχο και την κρίση.

Την ίδια ώρα, η στέρηση ύπνου μπορεί να προκαλέσει και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, όπως:

• Καρδιαγγειακά προβλήματα
• Μεταβολικά προβλήματα, όπως ο διαβήτης τύπου 2
• Γνωστική μείωση
• Άνοια