ΑΡΤΗΡΙΕΣ ΖΩΤΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΠΟΥ ΑΓΝΟΟΥΜΕ

 

Οι αρτηρίες μας ειναι πολυτιμες, και ατυχως το αγνοουμε.

Μεταφέρουν αίμα με οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στα τρις  κύτταρα μας. 

Όταν η παροχή αίματος διακόπτεται, εχουμε συμπτώματα, τα οποία διαφέρουν ως προς τη σοβαρότητά τους.

Ορισμένοι απ τους ιστους  αντέχουν μια μείωση της αιμάτωσης και  ανακάμπτουν, ενώ άλλοι μπορεί να υποστούν μόνιμη βλάβη.

Να δούμε ποιοι είναι οι 

τύποι φραγμένων αρτηριών, τα πιθανά σημεία απόφραξης και 

τα συμπτώματα που μπορεί να παρατηρήσουμε. 

Επίσης, να δούμε τις διαγνωστικές εξετάσεις και  θεραπείες που μπορεί να χρειαστούν σε φραγμένη αρτηρία.

Τα αρχικά συμπτώματα μιας φραγμένης αρτηρίας;

Η Στεφανιαία καρδιακή νόσος (CAD) είναι από τις πιο συχνές μορφές καρδιοπάθειας. 

Εδω οι αρτηρίες που τροφοδοτούν την καρδιά με αίμα στενεύουν ή αποφράσσονται σταδιακά. 

Συνήθως οφείλονται σε συσσώρευση λιπαρών ουσιών που σχηματίζουν την αθηρωματικη πλάκα, ή απλα πλακα

Η πλάκα αυτή μπορεί να σταματήσει τη ροή του αίματος ή να σπάσει και να φράξει και άλλα σημεία των αγγείων. 

Ένας άλλος τύπος αρτηριακής απόφραξης είναι το εγκεφαλικό . 

Ένα ισχαιμικό εγκεφαλικό  προκαλείται από απόφραξη, όπως και στη στεφανιαία νόσο, αλλά το μπλοκάρισμα συμβαίνει σε αγγείο που τροφοδοτεί τον εγκέφαλο με αίμα και οξυγόνο.

Στην περίπτωση τόσο της στεφανιαίας νόσου όσο και του ισχαιμικού εγκεφαλικού, 

ο χρόνος είναι κρίσιμος. 

Οι ιστοί καρδιάς και  εγκεφάλου μπορεί να υποστούν μόνιμη βλάβη πολύ γρήγορα χωρίς οξυγόνο. 

Ένα μπλοκάρισμα στις στεφανιαίες αρτηρίες μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή προσβολή, 

ενώ ένα εγκεφαλικό προκαλεί νευρολογικά συμπτώματα.

Συμπτώματα φραγμένης στεφανιαίας αρτηρίας

περιλαμβάνουν:

• πόνο στο στήθος λαιμό, γνάθο, το χέρι ή την πλάτη
• υπερβολική εφίδρωση
• δύσπνοια
• ζάλη
• απώλεια συνείδησης λιποθυμία ή συγκοπή

Συμπτώματα φραγμένης εγκεφαλικής αρτηρίας

Συμπτώματα :

• πτώση της μιας μεριάς του προσώπου
• δυσκολία στην ομιλία
• προβλήματα ισορροπίας
• αλλαγές στην όραση
• απώλεια συνείδησης

Τα συμπτώματα του εγκεφαλικού εξαρτώνται από την περιοχή του εγκεφάλου όπου έχει διακοπεί η κυκλοφορία του αίματος. 

Όταν οι εγκεφαλικοί ιστοί υποστούν βλάβη, η λειτουργία στις συγκεκριμένες περιοχές δεν μπορεί να αποκατασταθεί. 

Αντίστοιχα, οι φραγμένες αρτηρίες σε άλλα σημεία του σώματος προκαλούν συμπτώματα που σχετίζονται με τις συγκεκριμένες περιοχές.

Για παράδειγμα, μια απόφραξη σε περιφερική αρτηρία μπορεί να προκαλέσει πρήξιμο στα πόδια, ενώ μια απόφραξη αρτηρίας του αμφιβληστροειδούς μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα όρασης. 

Οι αρτηρίες μεταφέρουν αίμα σε κάθε όργανο και ιστό του σώματος. 

Αν εχουμε συμπτώματα που μειώνουν τη λειτουργικότητα ή την αντοχή σε οποιοδήποτε σημείο του σώματός , παμε Νοσοκομειο.

Ασυνήθιστα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν περιλαμβάνουν:

• αλλαγές στο χρώμα του δέρματος
• αλλαγές στην ούρηση
• πόνο στην πλάτη
• κρύα χέρια ή πόδια
• στυτική δυσλειτουργία

Ο πόνος στο στήθος, η δύσπνοια και η απώλεια συνείδησης απαιτούν άμεση Νοσοκομειακη φροντίδα.

Στηθάγχη ;

Η στηθάγχη είναι ο ιατρικός όρος για τον πόνο στο στήθος, αλλά δεν είναι όλοι οι τύποι πόνου στο στήθος ίδιοι. Συνήθως, η στηθάγχη εμφανίζεται όταν οι ιστοί της καρδιάς 

δεν λαμβάνουν αρκετό οξυγόνο.

Η σταθερή στηθάγχη προκύπτει όταν η μείωση του οξυγόνου προκαλεί δυσφορία, χωρίς όμως να επηρεάζει σοβαρά τη συνολική υγεία. 

Πόνος ή πίεση στο στήθος κατά τη διάρκεια άσκησης, υποχωρούν όταν ξεκουράζεστε. 

Συνήθως, δεν παρατηρούνται αλλαγές στην αρτηριακή πίεση ή στον καρδιακό ρυθμό .

Αντίθετα, η ασταθής στηθάγχη αποτελεί σοβαρή πάθηση, καθώς η έλλειψη οξυγόνου είναι έντονη και υπάρχει κίνδυνος μόνιμης βλάβης στην καρδιά. 

Αυτός ο τύπος πόνου στο στήθος μπορεί να εμφανιστεί κατά την άσκηση, αλλά πιο συχνά συμβαίνει σε κατάσταση ηρεμίας. 

Οφείλεται σε σοβαρή απόφραξη ή θρόμβο στις αρτηρίες που τροφοδοτούν την καρδιά με αίμα και οξυγόνο. 

Πόνος στο στήθος σε κατάσταση ηρεμίας και πόνος που δεν υποχωρεί όταν αλλάζετε θέση, δειχνουν Νοσοκομειο

Τι προκαλεί φραγμένες αρτηρίες Ποιοι κινδυνεύουν;

Προσεχουμε τα λιπιδια.

Η υψηλή χοληστερίνη δεν μας τρομαζει οσο τα τριγλυκεριδια και χαμηλη καλη χοληστερινη.

Αυτα είναι από τους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη φραγμένων αρτηριών. 

Καθώς τα λιπιδια συσσωρεύονται, ο χώρος για τη ροή του αίματος γίνεται όλο και μικρότερος. 

Τελικά,  αρτηρίες ή φλέβες μπορεί να φράξουν εντελώς. 

Η γενετική προδιάθεση και το οικογενειακό ιστορικό παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη καρδιαγγειακών παθήσεων και υψηλής χοληστερίνης.

Αλλοι παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο φραγμένων αρτηριών, ειναι:

• το κάπνισμα
• μια κακη διατροφή 
• η καθιστική ζωή
• η έλλειψη τακτικής άσκησης
• το αυξημένο σωματικό βάρος και  η παχυσαρκία

Ο έλεγχος για φραγμένες αρτηρίες χρειαζεται εργαστηριακες εξετασεις. 

Η παρακολούθηση του καρδιακού ρυθμού, της πίεσης και των επιπέδων οξυγόνου ,μπορεί να δώσει ενδείξεις για πιθανά προβλήματα στο καρδιαγγειακό σύστημα. 

Ωστόσο, αλλαγές στην όραση ή στις συνήθειες ούρησης μπορεί επίσης να αποτελούν σημάδια αποφράξεων σε αρτηρίες άλλων περιοχών του σώματος.

Για να διαγνωσθει  μια αρτηριακή απόφραξη, κανουμε  τις εξής εξετάσεις:

• ηλεκτροκαρδιογράφημα (ECG)
• υπερηχογράφημα καρδιάς
• τεστ κοπώσεως (exercise test)
• δοκιμασία καρδιακής καταπόνησης (stress test)
• καθετηριασμό καρδιάς
• αγγειογραφία
• αξονική στεφανιογραφία ασβεστίου
• αιματολογικές εξετάσεις 

Αυτές οι εξετάσεις, σε συνδυασμό με μετρήσεις όπως ο καρδιακός ρυθμός, το επίπεδο οξυγόνου και η πίεση, προσφέρουν  πολύτιμες πληροφορίες για τη λειτουργία της καρδιάς και για το αν το αίμα κυκλοφορεί επαρκώς στους ιστούς του σώματος.

Δεν μπορουμε να ελέγξουμε τις αρτηρίες μας άμεσα στο σπίτι, αλλά να κάνουμε μετρήσεις που δείχνουν έμμεσα την κατάσταση της καρδιακής υγείας. 

Η υψηλή πίεση, καρδιαγγειακή νόσος  ή άλλοι παράγοντες κινδύνου για φραγμένη αρτηρία, ελεγχεται αν παρακολουθουμε τακτικά την αρτηριακή πίεση, τον κορεσμό οξυγόνου, με το γνωστο μανταλακι τον καρδιακό ρυθμό και το βάρος.

Πώς αντιμετωπίζονται οι φραγμένες αρτηρίες;

Η αντιμετώπιση των φραγμένων αρτηριών εξαρτάται από:

• την αιτία της απόφραξης
• τα συμπτώματα 
• τη σοβαρότητα του προβλήματος

Εάν ξερουμε ότι  οι αρτηρίες είναι στενωμένες ή σκληρυμένες, αλλαζουμε τη ζωη μας    

και συνήθως  μειωνουμε  τη συσσώρευση πλακας στις αρτηρίες και βελτιωνουμε τη συνολική υγεία και δύναμη της καρδιάς μας.

Εάν οι αρτηρίες έχουν φραγεί σε τέτοιο βαθμό που έχει προκληθεί 

καρδιακή προσβολή,  εγκεφαλικό ή άλλη σοβαρή πάθηση, συνήθως απαιτούνται πιο επεμβατικές θεραπείες. 

Μπορούν να χρησιμοποιηθουν ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές για να καθαρίσουν  φραγμένες αρτηρίες. 

Αυτές οι θεραπείες συνήθως περιλαμβάνουν την τοποθέτηση ενός καθετήρα μέσω αρτηριών στο χέρι ή τη βουβωνική χώρα.

Καθετήρες

Μέσω  καθετήρων χορηγηγουνται φάρμακα ή αφαιρειται η απόφραξη  στη συγκεκριμένη περιοχή. 

Εδω μιλαμε για τη : 

διαδερμική στεφανιαία παρέμβαση, 

για τη θεραπεία ορισμένων τύπων καρδιακών προσβολών.

Οι μέθοδοι  διαφέρουν ανάλογα με την περιοχή του σώματος, αλλά ο στόχος είναι η απομάκρυνση της απόφραξης 

είτε με φάρμακα που αραιώνουν το αίμα Αντιαιμοπεταλιακα

είτε με  καθαρισμο του μπλοκάρισματος.

Στεντ (stent)

Τοποθετουνται  στεντ (stent) στην περιοχή του θρόμβου, για να παραμείνει ανοιχτό το αιμοφόρο αγγείο. 

Μετά την τοποθέτηση του στεντ, συνθως χορηγουνται αντιπηκτικά για ένα διάστημα ή  και μόνιμα, ώστε να αποτραπει ο σχηματισμός νέων θρομβωσεων. 

Αυτή η διαδικασία ονομάζεται αγγειοπλαστική.

Bypass

Αφαίρεση αποφραγμένων τμημάτων

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ίσως χρειαστεί μια ανοικτή επέμβαση για την αφαίρεση των αποφραγμένων τμημάτων των αγγείων .

 Αντικαθιστανται τα αιμοφόρα αγγεία με αγγεία από άλλες περιοχές του σώματός ή τα επανασυνδέονται σε νέες θέσεις. 

Αυτή η  επέμβαση ονομαζεται : αορτοστεφανιαία παράκαμψη ή στην βαρβαρικην : bypass.

Πηγές: Healthline, NIH (1), NIH (2)

ΠΗΓΗ: www.oloygeia.gr