ΣΤΑΤΙΝΕΣ..ΑΛΤΣΧΑΪΜΕΡ...ΑΝΟΙΑ..Β-ΑΜΥΛΟΕΙΔΕΣ

Σχέση μεταξύ 

στατινών, βήτα-αμυλοειδούς, άνοιας/Αλτσχάιμερ και  

νοητικών λειτουργιών. 

Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σημαντικό  πεδίο έρευνας, καθώς αφορά την πρόληψη και θεραπεία νευροεκφυλιστικών νοσημάτων, ειδικά σε ηλικιωμένα άτομα.

Στατίνες και Νευροεκφυλιστικές Νόσοι

Οι στατίνες είναι φάρμακα που  μειωνουν  τη χοληστερίνη, επιδρωντας στο ένζυμο 

HMG-CoA reductase. 

Η χρήση τους έχει συνδεθεί με προστασία για εγκεφαλικο.

Πιθανές Θετικές Επιδράσεις:

Μείωση φλεγμονής και οξειδωτικού στρες, παραγόντων που σχετίζονται με τη νευροεκφύλιση.

Μείωση του β-αμυλοειδούς, του παθολογικού πεπτιδίου που σχηματίζει πλάκες στοΑλτσχάιμερ .

Καρδιοαγγειακή προστασία, που συμβάλλει έμμεσα στη διατήρηση των νοητικών λειτουργιών.

Αρνητικές Επιδράσεις:

Αναφορές για παροδικές διαταραχές μνήμης ή συγκέντρωσης.

Συζητείται η πιθανότητα υπερβολικής μείωσης της χοληστερόλης, που είναι σημαντική για τη λειτουργία των νευρικών κυττάρων.

Β-Αμυλοειδές (Beta-Amyloid)

Είναι ένα πεπτίδιο που συσσωρεύεται στον εγκέφαλο των ασθενών με Αλτσχάιμερ, σχηματίζοντας αμυλοειδείς πλάκες. 

Είναι βασικός παθογενετικός παράγοντας στη νόσο.

Υπερπαραγωγή ή ανεπαρκής κάθαρση του β-αμυλοειδούς συνδέεται με απώλεια συνάψεων και νευρωνική δυσλειτουργία.

Νεότερες θεραπείες ( μονοκλωνικά αντισώματα όπως το lecanemab) στοχεύουν στην απομάκρυνση του β-αμυλοειδούς από τον εγκέφαλο.

Άνοια – Αλτσχάιμερ

Το Αλτσχάιμερ η πιο συχνή μορφή άνοιας που χαρακτηρίζεται από:

Προοδευτική απώλεια μνήμης.

Δυσκολίες στην εκτελεστική λειτουργία.

Απώλεια λόγου και κρίσης.

Παθολογικά ευρήματα: 

β-αμυλοειδείς πλάκες και νευροϊνιδιακά πλέγματα (tau).

Στατίνες και Αλτσχάιμερ – Τι λένε οι μελέτες;

Μελέτη	Αποτέλεσμα
Μεγάλες πληθυσμιακές μελέτες	Δείχνουν μείωση κινδύνου άνοιας σε χρήστες στατινών.
Άλλες κλινικές δοκιμές	Δεν βρίσκουν στατιστικά σημαντική γνωστική βελτίωση.
Μελέτες με MRI	Κάποιες δείχνουν μείωση ατροφίας σε χρήστες στατινών.

Συμπέρασμα: 

Η συνολική επίδραση των στατινών στις νοητικές λειτουργίες είναι πιθανώς προστατευτική, αλλ όχι απολύτως αποδεδειγμένη. 

Ο τύπος της στατίνης (λιπόφιλη ή υδρόφιλη) ίσως παίζει ρόλο.

Δεν υπάρχουν οριστικά στοιχεία ότι οι στατίνες προκαλούν ή προλαμβάνουν το Alzheimer.

Η πιθανή νευροπροστατευτική δράση τους υποστηρίζεται κυρίως από επιδημιολογικά δεδομένα.

Η επίδραση στο β-αμυλοειδές είναι υπό διερεύνηση, με αντικρουόμενα αποτελέσματα.

Η ατομική ιατρική αξιολόγηση είναι σημαντική: 

σε ασθενείς υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου, οπου τα οφέλη υπερτερούν.